________________
ર૩૮ ]
[ આગમસાર ત્યાં ત્યાં તેનું સંપૂર્ણ વર્ણન ન કરતાં “જહાઉવવાઈએ” અર્થાત્ ઉવવાઈ સૂત્ર પ્રમાણે વર્ણન સમજવું એમ કહીને આ સૂત્રને આધાર આપવામાં આવ્યો છે, તે બાબત આ - સૂત્ર આગમશાસ્ત્રમાં બહુ પ્રમાણિત છે, એમ સિદ્ધ કરે છે.
- વ્યાખ્યા:-“ઉવવાઈને અર્થ છે “ઉપપાત” અર્થાત્ જન્મ. દેવ અને નારકીના જન્મને ઉપપાત જન્મ કહેવામાં આવે છે. દેવે યૌવનપણે દેવશય્યામાં અને નારકી કુંભમાં ઉપજે છે. આના ઉત્તરાર્ધમાં કેવી કેવી કરણીથી જીવો દેવપણે કે નરકમાં ઉપજે છે તેનું કથન છે. તેથી આનું
ઉવવાઈઝ નામ સાર્થક છે. આમાં ત્રણ અધિકાર છે – - (૧) સમવસરણ, (૨) ઔપપાતિક અને (૩) સિદ્ધ.
(૧) સમવસરણું :-આમાં ચંપાનગરી, પૂર્ણભદ્ર યક્ષ અને ઉદ્યાન, કેણિક રાજા અને તેની ધારિણી આદિ રાણીઓની પ્રભુ મહાવીર સ્વામીને વાંદવા જવાની ભાવના ને ઉલ્લાસ, વંદન કરવાની વિધિ, પ્રભુના ગુણ, શરીર, ૩૪ અતિશય, વાણીના ૩૫ ગુણ, ધર્મોપદેશ, ૧૨ પ્રકારના તપના ૩૫૪ ભેદ, સાધુજીના ૨૭ ગુણ, સમવસરણની રચના ઈત્યાદિ અધિકાર છે.
પ્રભુ કેવા નિર્મમત્વભાવે વિચરતાં તે ૧૯માં સૂત્રમાં કહ્યું છે –નથી તેસિણુ ભગવંતાણું કWય પડિબંધ, સેય પડિબધે ચઉવહે પતે જહાદવઓ, ખેતઓ, કાલ, ભાવ ૧લ અર્થાત્ તે ભગવાન મહાવીર સ્વામીને કઈ પણ પ્રકારને પ્રતિબંધ અર્થાત્ “મમત્વભાવ” હતું નહિ. તે પ્રતિબંધ ચાર પ્રકારનો
હ્યો છે (૧) દ્રવ્યથી, (૨) ક્ષેત્રથી, (૩) કાળથી અને (૪) ભાવથી. (૧) દ્રવ્ય પ્રતિબંધ ત્રણ પ્રકારે છે (૧)
