________________
૨૦૦ ]
[ આગમસાર હોય છે તેથી તેને “સાધુના પાંચ મહાવ્રત કહ્યા છે. શ્રાવકે અમુક અંશે મર્યાદા રાખી પાળવાના હોય છે તેથી તેને “શ્રાવકના પાંચ અણુવ્રત કહ્યા છે. (૬) દિશા પરિમાણવ્રત–દીશામાં જવાની અંતરની મર્યાદા બાંધવી તે, (૭) ઉવભાગ–પરિભાગ પરિમાણવ્રત ભેજનાદિ એક વખત ભોગવવાની વસ્તુ ને વસ્ત્રાદિ વારંવાર ભેગવવાની વસ્તુઓની મર્યાદા કરવી. (૮) અનર્થદંડ વિરમણ વ્રતઆજીવિકા મેળવવા માટે અનિવાર્ય પ્રવૃત્તિ સિવાયની બીજી લેવાદેવા વગરની કરાતી પ્રવૃત્તિ જેમકે નિંદા, કુથલી, પટલાઈ વિ. થી બચવું–આ ૩ વ્રત આગલા પાંચ અણુવ્રતને ગુણ કરે છે તેથી ગુણવ્રત કહ્યા છે, (૯) સામાયિક વ્રત (૧૦) દેશાવકાશિત વ્રત–છઠ્ઠા દિશીવ્રતમાં દીશાની મર્યાદા જીવનભરની બાંધવાની હોય છે, જ્યારે આમાં ૧ કે થોડા વધુ દિવસે માટે હોય છે. (૧૧) પૌષધવ્રત અને (૧૨) અતિથિસંવિભાગ વ્રત–સાધુને “અતિથિ” અત્રે કહ્યા છે. તેમને આહાર-ઔષધાદિ ૧૪ પ્રકારની સૂઝતી વસ્તુ ભાવપૂર્વક વેરાવી લાભ લે તે.
આનંદ શ્રાવકે આ ૧૨ વ્રત ૧૪ વર્ષ સુધી ગૃહસ્થવાસમાં રહી ભાવપૂર્વક પાળ્યા. પછી મેટા પુત્રને ઘરને બધો કારભાર સેંપી પૌષધશાળામાં પાા વર્ષ રહી પાળ્યા અને અંતે આ શરીર ધર્મસાધના માટે હવે કામ આપતું નથી તેમ જાણું મૃત્યુપર્યતન સંથારે કર્યો. મનના વિશુદ્ધ પરિણામના લીધે અંતસમયે વિશાળ અવધિજ્ઞાન તેમને થયું, ને ઊર્ધ્વદીશામાં સૌધર્મ નામે પ્રથમ દેવલોકના વિમાન - અને નીચે નરકના પાથડા જેવા લાગ્યા. ગોચરીએ પધારેલા ગૌતમસ્વામીએ લોકો પાસેથી આ વાત જાણે તેમને દર્શન
