________________
૧૪૬ ]
[ આગમસાર આદિ,” અને “મૃત્યુ પામે” તે “સંત” તેમ પણ કહ્યું છે. (૨) સાદિ-અનંત તે સિધ આશ્રી–સિદ્ધપદ પામે તે આદિ, હવે ચવવું (મૃત્યુ) નથી તે “અનંત, (૩)અનાદિ-સાન્ત તે ભવસિદિધકની લબ્ધિ આશ્રીભવ્ય જીવને આ લબ્ધિ અનાદિકાળથી સ્વભાવથી જ હોય છે, તેથી “અનાદિ,” અને તે ભવ્ય જીવને સિદ્ધપદની પ્રાપ્તિ થતાં જ આ લબ્ધિને અંત આવે છે તેથી “સાત” અને (૪) અનાદિ-અનંત તે અભવસિધિક આશ્રી કારણ કે અભવી જીવન. રાંસારની આદિ કઈ જાણી શકતા નથી તે “અનાદિ અને તે કદાપિ સંસારચકને અંત પામનાર નથી તેથી “અનંત.”
ચેથા ઉદ્દેશામાં પછી એક મુહૂર્તના શ્વાસોચ્છવાસ, તથા આવલિકાથી ઉત્સર્પિણું–અવસર્પિણનું કાળનું માન બતાવ્યું છે. સપ્રદેશ–અપ્રદેશનું તથા ૨૪ દંડકમાં પ્રત્યા
ખ્યાન અને આયુષ્ય બાંધવાનું કથન છે. ચાર ગતિમાં મનુષ્ય જ પ્રત્યાખ્યાન કરી શકે છે. બીજા નહિ. પ્રત્યાખ્યાની શુભ ગતિનું ને અપ્રત્યાખ્યાની બહુધા અશુભ ગતિનું બાંધે છે. - પાંચમાં ઉદ્દેશામાં તમસ્કાયનું, કૃષ્ણારાજનું, તથા લેકાંતિક દેવનું, છઠ્ઠામાં નારી, ને દેવોના આવાસનું, અને મારણાંતિક સમુદઘાતનું નિરૂપણ છે. સામામાં ધાન્યની ચેનિનું (બી કેટલા સમય સુધી વાવણી ગ્ય રહે તેનું) કાળ પ્રમાણ છે તથા પહેલા આરાનું વર્ણન છે,
આઠમામાં નરકનું, ગતિ નિબદધ આદિ છ પ્રકારના આયુર્બધનું કથન છે અર્થાત્ આગામી ભવનું આયુબંધાતી વખતે છ બેલ તે (૧) ગતિ, (૨) જાતિ, (૩) સ્થિતિ, (૪) અવગાહના (આકૃતિ–દેહમાન)પ્રદેશ (તેટલાઆયુષ્યમાં
