SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 290
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ३२. श्रामण्य और प्रव्रज्या ७. वचन गुप्ति २६. थी - राज - चोर - भत्तकहादिवयणस्स पावहेउस्स । परिहारो वयगुत्ती अलीयादिणियत्तिवयणं वा । । (नि० सा० ६७ ) पाप की हेतु स्त्री-कथा, राज- कथा, चोर-कथा और भोजन- कथा रूप वचनों का त्याग करना वचनगुप्ति है अथवा असत्य आदि दोषों से युक्त वचन न बोलना वचनगुप्ति है। ३०. संरम्भसमारम्भे आरम्भे य तहेव य । वयं पवत्तमाणं तु नियत्तेज्ज जयं जई ।। (उ० २४ : २३) यतनाशील यति संरम्भ, समारम्भ और आरम्भ में प्रवृत्त होते हुए वचन को निवृत्त करे - हटावे | ८. काय गुप्ति ३१. बंधण-छेदण-मारण-आकुंचण तह पसारणादीया | कायकिरियाणियत्ती णिद्दिट्ठा कायगुत्ति त्ति । । २६५ (नि० सा० ६८ ) बाँधना, छेदना, मारना, संकोचना तथा फैलाना आदि काय-क्रियाओं से निवृत्ति गुप्ति कही गई है । ३२. ठाणे निसीयणे चेव तहेव य तुयट्टणे । उल्लंघणपल्लंघणे इन्दियाण य जुंजणे ।। संरम्भसमारम्भे आरम्भम्मि तहेव य । कायं पवत्तमाणं तु नियत्तेज्ज जयं जई || ( उ० २४ : २४) (उ० २४ : २५) यतनाशील व्यक्ति ठहरने के विषय में, बैठने के विषय में, शयन के विषय में, उल्लंघन-प्रलंघन के विषय में तथा इन्द्रियों के प्रयोग में काया को संयम में रखे तथा संरम्भ, समारम्भ और आरम्भ में प्रवृत्त होती हुई काया को निवृत्त करे - हटावे । ३३. जा रायादिणियत्ती मणस्स जाणाहि तं मणोगुत्ती | अलियादिणियत्ती वा मोणं वा होदि वचिगुत्ती । । (मू० ३३२) निश्चयनय से मन की जो रागादि से निवृत्ति है उसे ही मनोगुप्ति जानो - झूठ आदि से निवृत्ति अथवा मौन धारण करना वचनगुप्ति कहलाती है। ३४. कायकिरियाणियत्ती काउस्सग्गो सरीरगे गुत्ती । हिंसादिणियत्ती वा सरीरगुत्ती हवदि एसा । । ' १. भग० आ० ११८८ । (मू० ३३३)
SR No.006166
Book TitleMahavir Vani
Original Sutra AuthorN/A
AuthorShreechand Rampuriya
PublisherJain Vishva Bharati
Publication Year1997
Total Pages410
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size23 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy