________________ સારંગ-લેચના. 65 આપી શકું તેમ નથી, તે છતાં આપની આજ્ઞા હેય, તે એક નમ્ર સૂચના કરવાની હું હિમત કરું ? " જયલતાએ નમ્રતાથી પૂછયું. “મારી જલતા!” વિરધવલે કહ્યું. “તારે જે સૂચના કરવાની હોય, તે ખુશીથી કર; કારણકે તે જાણવાને માટે જ હું અત્યારે તારી પાસે આવેલું છું અને તેથી મારી આજ્ઞાની રાહ જોવાની અગત્ય નથી.” “બહુ સારૂ.” જયલતાએ કહ્યું. “નવું રાજતંત્ર સ્થાપવામાં કુશળ કારભારીની અને સમર્થ સેનાપતિની પસંદગી કરવામાં પૂરતું લક્ષ્ય આપવાની જરૂર છે. કારણકે રાજતંત્રને બધે આધાર એ બે વ્યક્તિઓ ઉપરજ રહેલ છે અને તેથી આપે મારી સલાહ માગતાં એજ સલાહ કિંવા સૂચના આપવાની મેં હિંમત કરી છે.” તારી એ સલાહ કિવા સૂચના તદ્દન વ્યાજબી છે અને તે માટે હું તારી બુદ્ધિની પ્રશંસા કરું છું. આપણું હિતેચ્છુઓએ પણ એવી જ સલાહ આપી હોવાથી અમે તે વિષયમાં સંપૂર્ણ કાળજી રાખીને જ એ બને વ્યક્તિઓની પસંદગી કરી છે. પાટણના સદ્દગત મંત્રીશ્વર અશ્વરાજના બે પુત્ર વસ્તુપાળ અને તેજપાળને તો તું જાણે છે ને ? એ બનેને જ અમે કારભારી તથા સેનાપતિ તરીકે પસંદ કરેલા છે.” એ પ્રમાણે કહીને વિરધવલે જયલતાના ખભે પિતાને હાથ મૂકીને આગળ ચલાવ્યું. “જયલતા ! તું કહેતી હતી ને કે મારી બુદ્ધિ રાજ્યકાર્યમાં કશા ઉપયોગની નથી? રાજ્યગુરૂ સોમેશ્વરદેવ જેવા વિદ્વાન પુરૂષે આ વિષયમાં જે ખાસ સલાહ આપી હતી, તેજ સલાહ પણ તેંજ આપી છે અને તેથી તું રાજ્યકાર્યમાં પણ કેવી ચતુરા અને બુદ્ધિમતી છે, તે સ્પષ્ટ જણાઈ આવે છે. તારા જેવી બુદ્ધિશાલિની સ્ત્રીને કિનારે જે સt arોવના, એમ કહેવાને શી હરક્ત છે ?" એટલું કહીને વિરધવલે પિતાની પ્રિયાને દઢાલિંગન આપીને તેનાં સુકોમળ અને ગુલાબી ગાલ ઉપર ચુંબન ભર્યું. વાચક મહાશ! આ પ્રકરણની અહીં જ સમાપ્તિ થાય છે.