________________ વીરશિરોમણિ વસ્તુપાળ. જય અને અપકીતિને ધોઈ નાંખવામાં આવે સુઅવસર ફરીને આવો મુશ્કેલ છે; માટે આપ અત્યારેજ અમારી સાથે પધારવાની કૃપા-અમારા ખાતર નહિ તે સ્વજન અને સ્વદેશના ઉદ્ધાર ખાતર-કરે.” સંન્યાસી-ભીમદેવ, લવણપ્રસાદના ઉપરના લાગણયુક્ત વચનો સાંભળીને દિગૂમુઢ બની ગયો. અને અપયશની અસરથી કેવળ મૌન રહ્યો. ભીમદેવને મૌન રહેલે જાઈને યુવાન વિરધવલે ઉત્તેજીત સ્વરથી કહ્યું. “મહારાજા ! કેમ નીચું જોઈ રહ્યા છે ? અને શું વિચારી રહ્યા છે ? મારા પિતાશ્રીએ આપને જે હકીકત કહી છે, તે કેવળ સત્ય છે; તેમાં અસત્યને સહેજ પણ અંશ નથી. આપ સન્યાસી બનીને બેઠા છે અને શોક તથા ઉદ્દેશથી નિર્બળ બની ગયા છે, એ શું આપને-સમસ્ત ગુજરાતના રાજાધિરાજને યોગ્ય છે? સંન્યાસ લઈને આત્માનું શ્રેય કરવું, એ પ્રશંસનીય છે, પરંતુ જે સમયે પોતાના દેશની પડતી દશા થયેલી હોય અને પોતાની પ્રજા પીડાતી હોય, તે સમયે સંન્યાસી બનીને ચાલી નીકળવું, એ શું આપના જેવા સબળ અને વીર રાજાને અનુચિત નથી ? મહારાજા હું તે હજુ બાળક છું અને તેથી વધુ ઓછું બોલી જવાય તે ક્ષમા કરજે; પરંતુ હું આપને જે કહું છું, તે સ્વદેશપ્રેમની લાગણીને લીધેજ કહું છું અને તેથી આપે સંન્યાસને ત્યજીને આપણી પ્રિય જન્મભૂમિના ઉદ્ધાને માટે વિના વિલંબે અમારી સાથે આવવું જોઈએ છીએ. કેમ આપના હૃદયમાં મારા કથનથી કોઈ અસર થાય છે “વિરધવલ !" ભીમદેવે એકદમ ઉભા થઈ જઈને કહ્યું “તારા : પિતાના ગંભીર પણ શાંત વચનોથી નહિ, પરંતુ તારાં ઉત્તેજીત વચનોથી મારા હૃદયમાં જોઈતી અસર થઈ છે અને તેથી હું તમારી સાથે આ ક્ષણેજ આવવાને આતુર છું. પઠાણે મારી પ્રજાને પડવામાં જરા પણ કચાશ રાખતાં નથી, એ સાંભળીને તથા પ્રિય ભૂમિ પાટણની થયેલી દુદણ નિહાળીને મારું હૃદય હવે ધીરજ ધરી શકતું નથી. તમે સૈન્ય એકત્ર કરી રાખ્યું છે, એ બહુજ ઉત્તમ કર્યું છે અને તેથી આપણે એકદમ જઈને પઠાણની સાથે યુદ્ધ કરીને તેમને હરાવીને પાટણમાં પુનઃ શાંતિનું સ્થાપન કરીએ. લવણપ્રસાદ તથાવરધવલ ! ચાલે; સન્યાસને ત્યાગ કરીને હું તમારી સાથે અત્યારે જ આવું છું.” ભીમદેવે એમ કહીને સંન્યાસી વેશને ત્વરાથી ત્યાગ કરી દીધા અને લવણુપ્રસાદે આપેલાં વ પરિધાન કરીને તે તેમની સાથે રવાના થયો.