________________ 134 વીરશિરોમણી વસ્તુપાલ. અત્યંત આનંદને પામ્યું હતું અને રાજસભામાંથી નીકળીને તે ત્વરાથી મંત્રીશ્વર વસ્તુપાલના આવાસે જતો હતો. પદ્માનાં રૂપલાવણ્યને જેવાથી તે દિવાન બની ગયું હતું અને ગમે તે ભેગે તેને પિતાની કરવાને તેણે નિશ્ચય કર્યો હતો, એ વાચક બંધુએ આગળ વાંચી ગયા છે. આ નિશ્ચય પછી જયદેવે પોતાના આચાર-વિચારને બદલી નાંખ્યા હતા. પ્રથમ તે. તેણે પિતાના મોજી સ્વભાવને ત્યાગ કર્યો હતો અને તેના બદલે વિવેક, ગંભીરતા અને સદાચારને સ્વીકાર કર્યો હતો. પ્રભાતે વહેલો ઉઠી આવએક ક્રિયાઓથી પરવારીને તે મંદિર અને ઉપાશ્રયે જતો હતો અને હંમેશાં પ્રભુની પૂજા અને સાધુની સેવા કરવાનું પણ તેણે શરૂ કરી દીધું હતું. આ ઉપરાંત યુદ્ધવિદ્યાનું શિક્ષણ મેળવવાને માટે તે રાજની તત્સબધી શાળામાં જતા હતા અને ત્યાં યુદ્ધકળા વિશારદસેનાનીઓના સહવાસમાં રહીને યુદ્ધવિદ્યાનું શિક્ષણ પણ મેળવતા હતે. વળી તે નગરના પ્રતિષ્ઠિત અને વિદ્વાન પુરૂષોની મુલાકાત લેવામાં અને ગરીબ તથા અશક્ત મનુષ્યોને એગ્ય સહાય આપવામાં સમયને વ્યતીત કરતો હતો. વીરધવલે જ્યારે સૌરાષ્ટ્ર ઉપર ચડાઈ કરી હતી, ત્યારે જયદેવ તે ચડાઈમાં ગયો હતો અને વામનસ્થલીના યુદ્ધમાં વીરધવલની બાજુમાં રહીને તેણે ઠીક બહાદુરી બતાવી હતી. ટુંકામાં કહેવામાં આવે તે જયદેવનું જીવન બધા પ્રકારે ફરી ગયું હતું અને તેથી સમાજમાં, રાજમાં અને લેકસમુહમાં તેની અત્યંત પ્રશંસા થતી હતી. પવાએ જયદેવની પ્રશંસા સાંભળી હતી. તે પિતાની પ્રતિજ્ઞાનું પાલન કરવાને તૈયાર થઈ રહી હતી. તેણે પોતાના મનભાવને તેની ભાભી તેજપાળની સ્ત્રી અનુપમાને જણાવ્યું હતું, તે ઉપરથી વસ્તુપાલ તેનો સગપણુ–સંબંધ જયદેવની સાથે કરવાને અનુકૂળ પ્રસંગની રાહ જોઈ રહ્યો હતો, પરંતુ તેને ભદ્રશ્વરની ચડાઈમાં વારધવલની સાથે જવાનું થતાં ત્યાંથી પાછા આવવા ઉપર સગપણની વાત મુલતવી રાખવામાં આવી હતી. ભેશ્વરની ચડાઇમાં જયદેવ ખાસ કરીને ગયે નહે; કારણકે તેને છાવણીમાં ગમે તે સ્થિતિમાં રહેવાનું, ઘોડા ઉપર મુસાફરી કરવાનું અને યુદ્ધ જેવા ભયકર વ્યવસાયમાં ઉતરવાનું પસંદ નહોતું અને તેથી તથા પદ્માના સહવાસમાં વારંવાર આવવાના ઉદ્દેશથી તે નાદુરસ્ત તબિયત લેવાનું બહાનું બતાવીને ઘેર જ રહ્યો હતે. ભદ્રેશ્વરની ચડાઈમાંથી વસ્તુપાલને પાછા ફરતાં ઘણો સમય થયો હતો. આ સમય દરમ્યાન તે પદ્માની વારવાર મુલાકાત લેતે હતો અને પિતાનાં વર્તનની તેને ખાતરી કરાવવાને માગતા હતા, પરંતુ પવાએ તેને સગપણ-સંબંધી કાંઇપણ ચેકસ ઉત્તર