________________ યુદ્ધનો નિશ્ચય. 17 બીજાં પ્રતિસ્પર્ધિ રાજ્યોની કક્ષામાં લાવી શક્યા છીએ, તે પરમાત્માની કૃપાનું તથા આપણું ઉદાર રાજાની કાર્ય કુશળતાનું પરિણામ છે. આપણા રાજા એ પાટણના યુવરાજ છે અને મહારાજ ભીમદેવની હયાતી સુધી તેઓ પાટણના યુવરાજજ રહેશે; પરંતુ ધવલપુરના તો તે રાજાજ છે અને તેથી હવેથી આપણે તેમને રાણાશ્રીનાં પદથી ઓળખશું, એવી મારી ઇચ્છા છે.” વસ્તુપાલનું કથન સાંભળીને સામંત જેહુલે તેને અનુમોદન આપતાં કહ્યું. " તમારી ઇચછા પેશ્ય છે અને તે સાથે અમે બધા મળતા થઇએ છીએ. યુવરાજ વિરધવલજીને હવેથી આપણે રાણુશ્રીનાં નામથીજ સંબોધીશું. મહારાજા ભીમદેવની હયાતી હોવાથી આપણે જો કે તેમને મહારાજા કે મહારાણનાં નામથી સંબોધી શકતા નથી; તે પણ તે તો આપણે મહારાજાજ છે, એમ અંત:કરણથી આપણે માનવું જોઈએ.” અમારી પણ આ વિષયમાં સંમતિજ છે.” મંત્રો નાગડે કહ્યું.. “હવે બીજે વિચાર આપણે પાટણના માંડલિકે અને સૈારાષ્ટ્રના શિકારે વિષે કરવાનું છે.” વસ્તુપાલે પિતાનું કથન આગળ ચલાવ્યું. પાટણની અંદર હાલ શું બને છે, એ તરફ આપણે બહુ ધ્યાન આપવાનું નથી. જો કે ત્યાં બનતી ઘટનાઓને આપણે ધ્યાનમાં તો રાખવાની જ છે, પરંતુ જ્યાં સુધી મહારાજ ભીમદેવ હયાત છે, ત્યાં સુધી પાટણની અંદરના કારભારમાં આપણે માથું મારવાનું નથી, એ સ્મરશમાં રાખવાની અગત્ય છે. પાટણની અંદર કારભાર હાલ જે ધોરણે ચાલે છે, તેને આપણે નભાવી લેવાની આવશ્યકતા છે, પરંતુ પાટણની બહારના કારભારને આપણે ગમે તે રીતે ચાલવા દેશું નહિ. ગુજરાતનાં રાજ્યને સુવ્યવસ્થિત રાખવાને માટે પાટણના માંડલિકને ઠાકરેને તથા વાધિન પ્રાંતના અધિકારીઓને ધવલપુરનાં રાજ્યતંત્રની સત્તા નીચે લાવવાના છે. આ માટે આપણે કેવી રીતે કામ લેવું અને શી રીતે વર્તવું, એ સંબંધમાં તમારે સર્વને અભિપ્રાય જાણવાને માટે મહામંડલેશ્વર , તથા રાણશ્રીની ઇચ્છાથી તમને બધાને એકત્ર કરવામાં આવ્યા છે. આસપાસનાં નાનાં ગામના ઠાકોરોને તથા આપણું અધિકારીઓને તે આપણે સહજમાં વશ કરી શક્યા છીએ; પરંતુ માંડલિકે અને સૈારાષ્ટ્રના મોટા ઠાકોરને યુદ્ધ કર્યા વિના આપણે નમાવી શકશું નહિ. આ કારણથી મહામંડલેશ્વર તથા રાણાશ્રીને વિચાર, જે માંડલિ અને ઠાકોરો આપણું સત્તા કબુલ રાખવાની ના પાડે, તેમની