Page Text
________________
प्रकरणम् ४४] बालमनोरमा-तत्त्वबोधिनीसहिता। [२६३ प्रपूरणे । [प्रेपूरणं 'रणाभावः। धास्वथं बाधते कश्चित् ] । दोन्धि दुग्धः। धोति । दुग्धे । धुने धुरध्वे । दोग्धु । दुग्धि । दोहानि । धुचव धुरध्वम् । दोहै । अधोक् । अदोहम् । अदुग्ध 'प्रधुग्ध्वम् । अधुक्षत् , अधुक्षत । 'लुग्वा दुह-' (सू २३६५) आह अद्विक्षदिति । ‘शल इगुपधात् -' इति क्सः । अद्विक्षताम् अद्विक्षन् इत्यादि । तङि अद्विक्षत अद्विक्षाताम् अद्विक्षन्त इत्यादि । अद्वेक्ष्यत् , अद्वेक्ष्यत । दुह प्रपूरण इति । अयमनिट् । 'पयो दोग्धि' इत्यादौ प्रकृष्टपूरणस्यार्थस्यानवगमादाह प्रपूरणं पूरणाभाव इति ' ऊधः पूरणप्रतिकूलीभाव इत्यर्थः । ऊधसः सकाशात् क्षारणे इति यावत् । ननु अपूरणशब्दस्य कुतोऽयमर्थ इत्यत आह धात्वर्थ बाधते कश्चिदिति । प्रसिद्ध धात्वर्थ कश्चिदुपसर्गो बाधित्वा अर्थान्तरं नयतीत्यर्थः । दोग्धीति । 'दादेः- इति हस्य घः, 'झषस्तथोः-' इति तकारस्य धकारः, घस्य जश्त्वेन गः। एवं दुग्ध इत्य । दुहन्ति । घोतीति । हस्य घः, चत्वेन कः, षत्वमिति भावः । दुग्धः दुग्ध दोमि दुह्वः दुह्मः । लटि आत्मनेपदे आह दुग्धे इति । घधगाः । दुहासे दुहते। धुत इति । हस्थ घः, दस्य भए धकारः, घस्य कः, षत्वम् । दुहाथे । धुग्ध्व इति । हस्य घः, भए , घस्य गः । दुह्वहे दुह्महे । दुदोह दुदुहतुः दुदुहुः। अजन्ता कारव वाभावात् क्रादिनियमान्नित्यमिट-दुहोहिथ दुदुहथुः दुदुह । दुदोह दुदुहिब दुदुहिम । दुहे दुदुहाते दुदुहिरे । दुदुहिषे दुदुहाथे दुदुहिड्वे, दुदुहिध्वे । दुदुहे दुदुहिवढे दुदुाहे महे । दोग्धा । धोक्ष्यति, धोक्ष्यते । दोग्ध्विति । दुग्धात् दुग्धाम् दुहन्तु । दुग्धीति । हेधिः, घत्वजश्वे। दुग्धात् दुग्धम् दुग्ध । दोहानीति । आटः पित्तवादङित्त्वाद् गुणः । दोहाव दोहाम । दुग्धाम् दुहाताम् दुहताम् । धुवेति । घत्वं भष जश्त्वचत्वे षत्वम् । दुहाथाम् । धुग्ध्वमिति । हस्य घः, भष् , घस्य जश्त्वम् । दोहे इति । श्राटः पित्त्वादलित्त्वाद् गुण इति भावः। दोहावहै दोहामहै । लङि परमापदे आह अधोगिति । तिप् इकारलोपः, हल्ङयादिलोपः, हस्य घः, दस्य भए, घस्य चर्वविकल्पः । अदुग्धाम् अदुहन । अधोक् अदुग्धम् अदुग्ध । अदोहमिते । अदुह अदुह्म। लङस्तड्याह अदुग्धेति । हस्य घः, तकारस्य धः, घस्य रः। अदुहाताम् अदुहत। अदुग्धाः अदुहाथाम् । अधुरध्वमिति । हस्य घः, दस्य भष् , घस्य गः । अदुहि अदुहहि अदुह्महि । लुकि परस्मैपदे आह अधुक्षदिति । 'शल इगुपधात्-' इति क्सः । हस्य घः, दस्य भष् , घस्य चम् , षत्वम् । अधुक्षताम् अधुक्षन् इत्यादि । लुङस्तङयाह अधुक्षतेति । 'क्सस्याचि' । त्त्वान्नेति भावः । दुह प्रपूरणे । प्रपूरणं त्याजनम् । लङ्वदपीति । अदुग्ध ।
१ अयं पाठ कचिन्नोपलभ्यते ।
| SR No. | 006150 |
| Book Title | Laghu Siddhant Kaumudi Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Girdhar Sharma, Parmeshwaranand Sharma |
| Publisher | Motilal Banrassidas Pvt Ltd |
| Publication Year | 1982 |
| Total Pages | 714 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 18 MB |