________________
७७
हलन्तपुल्लिङ्गाः २८६ उगिदचां सर्वनामस्थानेऽधातोः ७ । १ । ७० । अधातोरुगितो नलोपिनोऽञ्चतेश्च नुम् स्यात् सर्वनामस्थाने परे। 'मघवान् । मघवन्तौ । मघवन्तः । हे मघवन् ! । मघवद्याम् । तृत्वाभावे'मघवा । सुटि राजवत् ।
२६० श्व-'युव-मघोनामतद्धिते ६ । ४ । १३३ । अनन्तानां भानामेपामतद्धिते संप्रसारणम् । मघोनः६ मघोना मघवभ्याम् । एवं श्वन् , युवन् ।
२६१ न संप्रसारणे संप्रसारणम् । ६।१। ३७ । १-मघवान्-'घवन्' शब्दात् प्रथमैकवचने सुविभक्तौ 'मधवा बहुलम्' इति तृ' इत्यन्तादेशे अनुबन्धलोपे 'उगिदचाम् ' इति नुमि 'हल्याब्' इति सलोपे 'संयोगान्तस्येति तकारलोपे उपधादीधैं 'मघवाम्' इति रूपं तृत्वाभावपक्षे तु मघवा' इति । अत्र नानुबन्धकृतमनेकालस्वमिति न सर्वादेशः 'तृ' इति । '' इत्यन्तादेशपक्षे तकारस्य संयोगान्तलोपः, लस्याऽसिद्धत्वान्नलोपो न । २-इत्यादि स्पष्टम् । ३-तृत्वाभावपक्षे 'मघवन्'-शब्दो नान्तः, उपधादीक़ नलोपश्च । ४-सुटि = सु-ौ-जस-अम-मोट् इति पञ्चवचनेषु । ५-अस्मिन् सूत्रे सुभाषितमेतत्
काचं मणि काचममेकसूत्रे अथ्नासि बाले ! किमिदं विचित्रम् (प्र. )। विचारवान् पाणिनिरेकसूत्रे श्वानं युवानं मघवानमाह ।। ( उ०)।॥१॥
६-मघवन् + ( शस् ) अस् , वकारस्य-उत्वे (सम्प्रसारणे) पूर्वरूपे च गुणः । टा-डे-सि-ङस्-प्रोस् प्राम-ङिविभक्तिपु क्रमेण । ७-मघोना-'मघवन्' शब्दात् तृतीयैकवचने टाविभक्तो 'श्वयुवमघोनामतद्धिते' इति सम्प्रसारणे पूर्वरूपे 'प्रादगुणः' इति गुणे सिध्यति 'मघोना' इति । तुत्वादेशपक्षे तु 'मघवता' इति । मघोने। मघोनः २। मघोनोः २ । मघोनाम् । मघोनि ।
२८६-धातुभिन्न उ गित् और नलोपी अञ्चलि को नुम् होता है, सर्वनामस्थान परे रहते।
२६०-अन्नन्त भसंज्ञक श्वन् , युवन् और मघवन् शब्द को सम्प्रसारण होता है। तद्धित भिन्न प्रत्यय परे रहते।
२९१-संप्रसारण परे रहते पूर्व यण को संप्रसारण नहीं होता ।