________________
वद्विताः
३२३
श्रोत्रियः । वेत्यनुवृत्तेश्छान्दसः'। ११७८ पूर्वादिनिः ५ । २ । ८६ । पूर्व कृतमनेन पूर्वी। ११७६ सपूर्वाच्च ५। २ । ८७ । कृतपूर्वी। ११८० "इष्टादिभ्यश्च ५ । २ । ८८ । इष्टमनेन इष्टी । अधीती।
इति भावनाधर्थकाः।
अथ मत्वर्थीयाः ११८१ तदस्यास्त्यस्मिन्निति मतुप ५। २।६४ ।
गावोऽस्यास्मिन् वा सन्ति-गोमान् । 'भोत्रियः' इति निपारयते इत्यर्थः । 'छन्दः' शब्दाद् 'घन्' प्रत्ययः, छन्दः शब्दस्य भ्रोत्रादेशश्चेति भावः । धस्य-इय् ।
१-पक्षे छन्दःशब्दाद् प्रण छान्दसः । २-द्वितीयान्तात् पूर्वशब्दात्कृतमनेन इत्यर्थे 'इनि' प्रत्ययः। ३-ऐतत्सूत्रार्थश्वायं विद्यमानपूर्वाच्च पूर्वशब्दात् 'अनेन' इत्यणे 'इनिः' स्यात् । ४-कृतपूर्वी-कृतं पूर्वमनेतेति विग्रहे समासे सति कृतपूर्व' शब्दात् 'सपूर्वाञ्च' इति इनि प्रत्यये भत्वेऽकारखोपे प्रातिपदिकत्वेन सौ 'सौ च' इस्युपधादोर्जे सुलोपे नलोपे च सिध्यति रूपं 'कृतपूर्वो' इति । ५-प्रथमान्तेभ्य इष्टादिशब्देश्य 'मनेन' इत्यर्थे इनि-प्रत्ययः।
इति भवनाचर्थकाः। ६-प्रथमान्तादस्यास्तीत्यर्थेऽस्मिन्नस्ति इत्यर्थं च मतुप स्यादित्यर्थः। ११७८-पूर्व शब्द से इनि प्रत्यय होता है। ११७६-सपूर्व पूर्व शब्द से इनि प्रत्यय होता है। ११८०-इष्टादि शब्दों से इनि प्रत्यय होता है 'अनेन' अर्थ में । इति भवनाद्यकाः।
इति भवनाथर्थकाः । ११८१--अस्यास्ति और अस्मिन्नस्ति श्रों में मतुप् प्रत्यय होता है।
