________________
* ॐनमः श्रीगणेशाय *
लघुसिद्धान्तकौमुदी
.
..:17
(पाणिनीय-व्योकरण-प्रवेशिका ) उपेन्द्रविवृति सहिता, भाषानुवाद सहिता च ।
संज्ञाप्रकरणम् नत्वा 'सरस्वती देवीं शुद्धां गुण्यां करोम्यहम् । पाणिनीयप्रवेशाय लघुसिद्धान्तकौमुदीम् ॥१॥
(अक्षरसमाम्नायः, शिवसूत्राणि) अ इ उण १ । ऋ लुक २ । ए ओङ ३ । ऐ औच ४ । ह य व रट् ५ । लण् ६ । ज म ङ ण नम् ७ । झ भञ् ८ । घ द ध । ज ब ग ड दश् १० ।ख फ छ ठ थ च ट तव ११ । क पय १२ । श ष सर १३ । हल १४ ।
-- -- ----- उपेन्द्रविवृतिः राषमाधवमानम्य विदधे टिप्पणीमिमाम् ।
उपेन्द्रविवृति नाना विश्वनाथप्रभाकरः ॥ १-वाग्देवताम् । २-प्रशस्तपुरणोपेताम् । ३-अहम् = वरदराजः । ४-पाणिनिप्रोक्त-व्याकरणशास्त्र प्रवेशाय । ५-एतन्नामिकां पुस्तिकाम, लघ्वी वैयाकरणसिद्धान्तानां कौमुदी प्रकाशिकामित्यर्थः ६-पत्र सन्ध्यभावः संहिताऽविवक्षामूलः सौषः, स्पष्टप्रतिपत्त्यर्थो वा।
हिन्दी अनुवाद नत्वेति-मैं ( वरदराज)शुद्ध तथा प्रशस्त गुणों से युक्त सरस्वती देवी को नमस्कार करके पाणिनीय व्याकरणशास्त्र में प्रवेश के लिए लघुसिद्धान्तकौमुदी को बनाता हूँ।