________________
लघुसिद्धान्तकौमुद्याम्
इडादौ परस्मैपदे परे सिचि वा वृद्धिः । पक्षे गुणः । 'और्णावीत, और्णवीत । श्रवीत । श्रर्णाविष्टाम् और्णविष्टाम्, श्रणु विष्टाम् । और्णविष्ट, औणु विष्ट । और्णविष्यत और्णु विष्यत । इत्यदादयः ।
-
३ - अथ जुहोत्यादयः
१६०
हु दानादनयोः | १ |
६०४ जुहोत्यादिभ्यः श्लुः २ । ४ । ७५ ।
शपः श्लुः स्यात 1 ६०५ श्लौ ६ । १ । १० ।
धातोर्द्वस्तः । जुहोति । जुहुतः ।
६०६ अदभ्यस्तात् ७ । १ । ४ ।
झस्याऽत ्म स्यात् । ( ५०१) हुश्नुवोरिति यण् । जुह्वति । ६०७ भी ही भृ-हुवां श्लुवच्च ३ । १ । ३६ ।
एभ्यो लिटि आम् वा स्यादामि श्लाविव कार्य च । 'जुहवाञ्चकार,
१ - श्रौर्णावीत - ऊणु'अ' धातोर्लुङि तिपि इकारलोपं प्राटि 'प्राटश्चे' ति वृद्धौ 'श्रण'त्' इति स्थिते मध्ये च्लौ तस्य सिचि इटि ईटि 'इट ईटि' इति सिज्लोपे सवर्णदीर्घे 'प्रणु ं ई' त' इति जाते ('विभाषोण? इति वैकल्पिके ङिस्त्रे गुरणाभावे उवङि 'औण वीत्') ङित्वाभावे गुणं बाधित्वा 'ऊणतिविभाषा' इति वा वृद्धौ श्रावादेशे 'प्रौर्णावीत्' इति पक्षे गुणेऽवादेशे 'औवीत' इति ।
इत्यदादयः ।
२- अभ्यासहकारस्य 'कु होश्चुः' इति चुत्वम् । ३- द्वित्वादि । ४-जुहवाञ्चकारश्रथ जुहोत्यादयः
- जुहोत्यादिगणपठित धातुओं से परे शप् को श्लु ( लोप ) होता है ।
६०५ धातु को द्वित्व होता है इलु होने पर ।
६०६ अभ्यस्त से परे झ को त होता है !
६०७ भी, ही, भृ और हु धातु से ग्राम् होता है विकल्प से लिट् परे रहते और
आम् परे रहते धातु को श्लुवत् कार्यं होता है ।
