________________
૧૦
શ્રી વિનય પહ
દુહો
શૌચમૂળથી મહાગુણી, સર્વ ધર્મનો સાર;
ગુણ અનંતનો કંદ એ, નમો વિનય આચાર. ૧
દુહાનો અર્થ :
શૌચમૂળ ધર્મ કરતાં પણ મહાગુણવાન અને સર્વધર્મના સારભૂત તેમજ અનંતગુણના મૂળરૂપ એવા વિનય આચારને નમસ્કાર થાઓ. ૧
ઢાળ
(માળા કિહાં છે રે – એ દેશી) વિનયપદ દશમું પ્રકાશ્યું, પંચ ભેદ સામાન્યે રે; દવિહ તેર પ્રકારે જાણો, બાવન ભેદ વિધાને રે.
વિનયપદ સેવો રે, અરિહંતા જિહાં મુખ્ય. વિનય. ૧ છાસઠ ભેદ સિદ્ધાંતે ગાયા, સઘળાં ગુણનો આધાર રે; શમદમાદિક ગુણ સવિ સાચા, રાચ્યાં જે વિનય વિચાર રે. વિનય. ૨ અરિહાદિકનો ભાવ પ્રશસ્તે, વિધિએ વિનય કરંતો રે; આહારી પણ ઉપવાસતણું ફળ, નિરંતર અનુસરતો રે. વિનય. ૩ દોય હજાર ને બોલ ચિહૂંતર, દેવવંદનવિધિ સારો રે; ચારશે બાણું બોલ વિચારી, ગુરુવંદન અવધારો રે. વિનય. ૪ ગુરુવિનયે રત્નત્રય પામે, સંવર તપ નિજ્જરણા રે; કર્મક્ષયે કેવળગુણ તેહથી, મોક્ષ અનંત સુખ વરણા રે. વિનય. પ ઢાળનો અર્થ :
વિનયપદ દશમું કહ્યું છે. તેના સામાન્યે પાંચ ભેદ છે. વિશેષથી દશ ભેદ, તે૨ ભેદ તેમજ બાવન ભેદ છે એવા વિનયપદને સેવો. જેમાં અરિહંતનો વિનય મુખ્ય છે. ૧
વિનયના છાસઠ ભેદ પણ સિદ્ધાંતમાં કહ્યા છે. વિનય સર્વ ગુણોનો આધાર છે. શમ દમ વગેરે ગુણો પણ જે વિનયાચારમાં રાચ્યા (મગ્ન) હોય તેના જ સત્ય ગણાય છે. ૨
૨૧
