________________
वज-ऋषभ-नाराच
૩ર્ધ-બીર
હિમા
कीलिका
'
શરીર ક્ષણભંગૂર-નાશવંત છે. આ વાત સમજનારનાં જીવનમાં જેમ ધન આવે તો અભિમાન ન કરે અને ધન જાય તો ગરીબી દુઃખી ન થાય તેમ વેદનીય કર્મ સમતાથી ભોગવી લે જેથી જન્મ સુધરી જાય. શરીર એ ભાડાના ઘર જેવું છે. તેના દ્વારા આત્માનું સાધી લેવા વેદનીય કર્મના બંધ ઓછા કરો. આ જીવ આ કર્મના કારણે ચારે ગતિમાં ભમ્યો, સુખ-દુઃખને પામ્યો છે.
આ કર્મ કિપાકના ફળ જેવું ખાવામાં મીઠું પણ પરિણામે દુઃખ-મૃત્યુ આપે તેવું છે. તેથી જ તલવારની ધાર ઉપર લેપાયેલા મધને ચાંટવા જેવું દર્શાવ્યું છે. પાંચે ઈન્દ્રિય સ્પર્શ-રસ-ઘાણ-ચક્ષુ-શ્રોતના જુદા જુદા વિષયો છે. તે વિષયોને મોહરાજાએ દુષિત કર્યા છે. જે પ્રાણિ આ વિષયોમાં આસક્ત થઈ તેનું સેવન કરે છે તે દુઃખી થાય છે. વેદનીય કર્મ દાનાદિ ચાર પ્રકારના ધર્મના સેવન વખતે ઈન્દ્રિયોના વિષયોની મદદ લે છે. મદદ લેતી વખતે જાગ્રત આત્મા પોતાનું સાધી જાય છે. અન્યથા ભવભ્રમણ તો લખાયેલું છે જ.
૬૨