________________
૭) નિર્માણ નામકર્મ : જે કર્મના ઉદયથી જીવ પોતાના શરીરના અંગોપાંગ સુથારની જેમ તે તે યોગ્ય સ્થાને બનાવે, જેમ મોઢાની વચ્ચે નાક વગેરે. ૮) તીર્થંકર નામકર્મ : જે કર્મના ઉદયથી જીવ ૮ મહાપ્રાતિહાર્યથી સહિત તીર્થંકર બને અને ધર્મશાસનની સ્થાપના કરે.
૮૨
ત્રસદશક : નીચે લખેલ ત્રસ આદિ ૧૦ પ્રકૃતિયોનો સમૂહ ત્રસદશક કહેવાય છે. ૧) ત્રસ નામકર્મ : જે કર્મના ઉદયથી ત્રસપણું પ્રાપ્ત થાય. અર્થાત્ એવી કાયા મળે કે જેથી તડકાથી બચવા છાંયડામાં પોતાની મેળે જઈ શકે. જેમ કે કીડા, માણસ વગેરે.
૨) બાદર નામકર્મ : જે કર્મના ઉદયથી આંખે દેખાય એવું શરીર જીવને મળે. ૩) પર્યાપ્તિ નામકર્મ : જે કર્મના ઉદયથી જીવ પોતાને યોગ્ય આહારપર્યાપ્તિ વગેરે પૂર્ણ કરે.
૪) પ્રત્યેક નામકર્મ : જે કર્મના ઉદયથી ૧-૧ જીવને અલગ સ્વતંત્ર શરીર મળે. ૫) સ્થિર નામકર્મ : જે કર્મના ઉદયથી જીવને અંગોપાંગ સ્થિર મળે, જેમ કે દાંત વગેરે.
૬) શુભ નામકર્મ : જે કર્મના ઉદયથી જીવને નાભિ ઉપરના શુભ અવયવ મળે જેમકે માથું વગેરે.
૭) સૌભાગ્ય નામકર્મ : જે કર્મના ઉદયથી જીવ બીજા ઉપર ઉપકાર ન કરે, તો પણ એમનાથી સ્વાગત વગેરે પામે.
૮) સુવર નામકર્મ : જે કર્મના ઉદયથી જીવને કોયલ જેવો મધુર અવાજ મળે. ૯) આઠેય નામકર્મ : જે કર્મના ઉદયથી તર્ક રહિત વચન બોલવા છતાં પણ લોકો એ વચનનો સ્વીકાર કરે.
૧૦) યશ નામકર્મ : જે કર્મના ઉદયથી પોતાનો યશ વિસ્તરે.
સ્થાવર દશક : નીચે મુજબ સ્થાવર વગેરે ૧૦ પ્રકૃતિઓનો સમૂહ સ્થાવર દશક કહેવાય છે.
૧) સ્થાવર નામકર્મ : જે કર્મના ઉદયથી જીવને સ્થાવરપણું મળે, અર્થાત્ જેના ઉદયથી એક સ્થાનેથી બીજા સ્થાને તડકા આદિના કારણે પોતાની મેળે જઈ ન શકે, એવું શરીર મળે.
૨) સૂક્ષ્મ નામકર્મ : જે કર્મના ઉદયથી અનેક શરીર ભેગા હોવા છતાં પણ આંખેથી ન દેખાય.
