Page Text
________________
લોભ”માં એવા પ્રકારનો દુર્ગુણ છે કે જે ઘર્મ ત્યાગના પાયા ઉપર રચાયેલો કે સ્વીકારેલ છે તે ધર્મ કરતાં “નિયાણું કરવાની ઈચ્છા થાય, ધર્મથી ઐહિક સુખ પ્રાપ્ત કરવાની લાલસા જાગે, જીવનમાંથી કર્મક્ષય નિમિત્તના કરાતા ધર્મને રજા આપવાનું મન થાય. આ વિધાનની પાછળ ધર્મ કઈ બુદ્ધિથી કરવો જોઈએ? ધર્મ કરવાની જરૂરિયાત શી ? ધર્મની ફળપ્રાપ્તિ કેવી હોવી જોઈએ ? તેવી વાતો છૂપાઈ છે. ટૂંકમાં મન મલીન હોય, અંતરમાં કર્મક્ષયની કે અરિહંત પરમાત્માની ભક્તિની ભાવના ન હોય તો સમજવું કે લોભના લાલચના કારણે જીવનમાંથી સત્ય ઘર્મની લેશ્યા ઘટી રહી છે. વ્યવહાર ધર્મ જોર કરી રહ્યું છે. તેમાં જ મનનું સમાધાન કરાય છે. જીવનમાં પ્રભાવના, વાહવાહ કે કીર્તિ, માન, સન્માન મેળવવાની ભાવના નુકસાનકારક છે. તે આ ઉપરથી તરી આવશે.
ખરી રીતે ધર્મ મન, વચન, કાયાની શુદ્ધિથી “જયણા એ ઘર્મ” જયણાને નજર સામે રાખી કરવો જોઈએ. તેજ રીતે “આણાએ ઘમો વીતરાગ જિનેશ્વર ભગવંતે જે આજ્ઞા કરી એજ મારા માટે ધર્મ એમ દ્રઢતાપૂર્વક માનવું જોઇએ.
બારવ્રત, ૧૨૪-અતિચારઃ શ્રાવકે ૧૨ વ્રતોનું વ્યવસ્થિત પાલન કરવું જોઇએ. દિવસ દરમ્યાન જે અતિચાર લાગ્યા હોય તેના નિવારણ માટે વંદીત્તા સૂત્રની ૪૮મી ગાથામાં ભારપૂર્વક જણાવાયું છે, કે –
“પડી સિદ્ધાણં કરણે, કિચ્ચાણમાં કરણે
પડિક્કમણે અસદ્હણે આ તહા, વિવરીય પર્વણાએ અ” (૧) વીતરાગ પરમાત્માએ જેનો નિષેધ કરેલો છે, તે કરવાથી. (૨) પરમોપકારી પ્રભુએ આરાધના કરવા જે પ્રેરણામાર્ગદર્શન આપ્યું છે તે મુજબ
ન કરવાથી. જ્ઞાની પ્રભુના અમૂલ્ય વચનો ઉપર અંધશ્રદ્ધા-શંકા કરવાથી અને કરૂણાના સાગર પ્રભુના વચનોને તસ્વરૂપે જાણ્યા સ્વીકાર્યા વિના વિપરીત વચન ઉચ્ચારાયા હોય તો તે માટે પશ્ચાતાપ-પ્રાયચ્છિત-પ્રતિક્રમણ કરું છું. (લેવાનું હોય છે) તોજ આત્મા પાપથી ડરનારો ને સત્ય-ધર્મ આચરનારો થાય છે.
આઠ કર્મ : જૈન ધર્મ ઈશ્વરવાદને માનતો નથી. કર્મવાદને જ માને-સ્વીકારે છે. તેથી આત્મામાં જે અનંતજ્ઞાન-દર્શનાદિ શક્તિઓ પડેલી છે તે શક્તિઓને કર્મ પુદ્ગલો ઢાંકી દે છે. તેના પૃષ્ટ, બદ્ધ, નિધત્ત, નિકાચીત એવા ચાર ઢાંકણામાંથી ગમે તે એક ઢાંકણું આત્માની શક્તિ-સામર્થ્યને વિકસવા દેતું નથી. વાવ, અવરોધ કરે છે. આમ આ આત્મા (જીવ) જ મુખ્યત્વે આઠ (સાત) કર્મ બાંધે છે. જૂના ઉદયમાં આવેલાઓને ભોગવે છે. જ્યારે તે ઉદયમાં આવે છે ત્યારે જે કારણે એ
૬૭
| SR No. | 006138 |
| Book Title | Maro Sohamano Dharm Sachitra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Harishbhadravijay |
| Publisher | Navjivan Granthmala |
| Publication Year | 1999 |
| Total Pages | 194 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 6 MB |