________________
આવશ્યક બને છે. શંકા: તમે દ્રવ્યસતતિકા ગ્રન્થના પાઠને આધારે એમ કહો છો કે દેવગૃહમાં
દેવપૂજા દેવદ્રવ્યથી નહીં, પણ સ્વદ્રવ્યથી જ યથાશક્તિ કરવી જોઈએ, પરંતુ એ જ પાઠમાં ઉપર નિર્માલ્ય દેવદ્રવ્યથી જિનપૂજા કરવાનું વિધાન કર્યું
છે, તેનું શું? સમાધાન : હા, દ્રવ્યસતતિકાના એ પાઠમાં પોતાના ગૃહમંદિરમાં ધરેલાં ચોખા,
સોપારી, નૈવેદ્ય વગેરે નિર્માલ્ય દેવદ્રવ્યને વેંચીને લાવેલા પુષ્પ-ભોગાદિને સંઘમંદિરે ચડાવવાની વાત કરી છે. વળી આગળ “ગૃહમંદિરનો માલિક જ માળીને ફૂલનો પગાર ચૂકવવાની શક્તિ ધરાવતો ન હોય તો તે માળીને ગૃહમંદિરે ચડાવેલું નૈવેદ્યાદિ નિર્માલ્ય દેવદ્રવ્ય ફૂલોના પગાર પેટે આપી શકે
છે તેવી વાત પણ આવે છે, પરંતુ આ વાતો અપવાદ અવસ્થાની છે. શકા: તમે શેના આધારે કહો છો કે આ વાત અપવાદ અવસ્થાની છે? સમાધાન : અમે આ પાઠવાળો આખો અધિકાર પૃ.૧૬-૧૮ ઉપર અર્થ સાથે
બતાવ્યો છે. ત્યાં તમે મુક્યવૃજ્ય માસયં પૃથોવ ર્યમ્, પૃદત્યનૈવેદ્યचोक्षादिकं तु देवगृहे मोच्यम्, अन्यथा गृहचैत्यद्रव्येणैव गृहचैत्यं पूजितं ચાતું, ને તુ સ્વદ્રવ્યના તથા વાડના રવજ્ઞાડડવિષ:' આ પંક્તિ ઉપર ધ્યાન આપો. અહીં મુખ્યમાર્ગે (=ઉત્સર્ગમાર્ગે) ગૃહમંદિરના પ્રભુને પૂજવાના ફૂલ માટે માળીને પગાર જુદો જ આપવાનો કહ્યો છે, જ્યારે ગૃહ ચૈત્યના નૈવેદ્ય, ચોખા વગેરે નિર્માલ્ય દેવદ્રવ્યને સંઘમંદિરે મૂકવાની વાત કરી છે. જો તેમ ન કરતા તે માળીને પગાર પેટે આપવામાં આવે તો ગૃહચૈત્યના દેવદ્રવ્યથી ગૃહચૈત્ય પૂજાયેલું થાય, પણ સ્વદ્રવ્યથી પૂજાયેલું ન થાય. તેમ થતા અનાદર, અવજ્ઞાદિ દોષ લાગે છે તેમ બતાવ્યું છે. આનો અર્થ એ થયો કે ઉત્સર્ગમાર્ગે માળીને ફૂલ માટે સ્વદ્રવ્ય આપવાનું છે અને નૈવેદ્યાદિ
નિર્માલ્ય દેવદ્રવ્ય તો સ્વદ્રવ્ય આપવાનું સામર્થ્ય ન હોય ત્યારે અપવાદે a. દેવદ્રવ્યના ભક્ષણ/વિનાશનો દોષ પણ લાગે છે તે વાત આપણે પૃ.૨૨-૨૩ ઉપર સિદ્ધ કરી ગયા છીએ.
- 26
