________________
શકા: આ શાસ્ત્રપાઠમાં ગૃહમંદિર કે સંઘમંદિરના દેવદ્રવ્યથી જિનપૂજા કરનારને
‘પ્રાગુક્તદોષ' કહ્યો છે, અને પૂર્વે તો ‘મુધાજનપ્રશંસા દોષ’ બતાવ્યો છે. તો
તમે દેવદ્રવ્ય ભક્ષણ/વિનાશનો દોષ કેમ બતાવો છો? સમાધાન : જેમ પૂર્વે મુધાજનપ્રશંસા દોષ’ બતાવ્યો છે, તેમ “અનાદર અને
અવજ્ઞાદિ દોષો’ પણ બતાવ્યા છે. તેથી પ્રસ્તુતમાં પાઠના પ્રમુદ્દોષાત્ શબ્દથી “અનાદર અને અવજ્ઞાદિ દોષો લેવાના છે, નહીં કે ‘મુધાજનપ્રશંસા
દોષ.” શકા: આ.શ્રીઅભયશેખરસૂરિજીની ‘
વિપુષ્પાદ્રિ શબ્દના અર્થઘટનની ગરબડ તો સમજાઈ, પણ ‘ધા.વ.વિ.પૃ.૨૦૩' ઉપર પ્રમુદ્દોષતુ’ શબ્દનો અર્થ તેઓશ્રી પૂર્વોક્ત મુધાજનપ્રશંસા દોષ' કરે છે. તો શું તે અર્થ પણ ભૂલ
ભરેલો છે? સમાધાન: હા જી. એ અર્થ પણ ભૂલ ભરેલો છે. તે આ રીતે- “વગૃહે તેવપૂનાગરિ
स्वद्रव्येणैव यथाशक्ति कार्या, न तु स्वगृहढौकितनैवेद्यादिविक्रयोत्थद्रव्येण તેવપુષ્પવિના વા, પ્રમુદ્દોષાતા આ પંક્તિમાં સંઘના મંદિરે દેવપૂજા
સ્વદ્રવ્યથી જ શક્તિ મુજબ કરવાની કહી છે, ત્યાર બાદ પોતાના ગૃહમંદિરે ચડાવેલાં નૈવેદ્યાદિ દેવદ્રવ્યના વેચાણથી મેળવેલાં પુષ્પાદિ દ્રવ્ય અને દેવસત્યપુષ્પાદિ આ બન્નેથી દેવપૂજા કરવાનો નિષેધ કર્યો છે, અને પછી એ બન્નેથી દેવપૂજા કરવાના નિષેધના હેતુરૂપે 'પ્રાગુક્તદોષ’ બતાવ્યો છે. અહીં ધ્યાન આપવા યોગ્ય બાબત એ છે કે પ્રાગુક્તદોષ’ ગૃહમંદિરે ચડાવેલાં નૈવેદ્યાદિ દેવદ્રવ્યના વેચાણથી મેળવેલા પુષ્પાદિ દ્રવ્ય અને દેવસત્યપુષ્પાદિ બન્ને સાથે અન્વય પામે છે.
| ‘ધા.વ.વિ.પૂ.૨૦૩' ઉપર આ.શ્રીઅભયશેખરસૂરિજી ‘પ્રાગુક્તદોષ' તરીકે “મુધાજનપ્રશંસા દોષ’ લે છે. આ દોષનો તેઓશ્રીએ ગૃહમંદિરે ચડાવેલાં નૈવેદ્યાદિ દેવદ્રવ્યના વેચાણથી મેળવેલાં પુષ્પાદિ દ્રવ્ય સાથે અન્વય કરી બતાવવા પ્રયત્ન કર્યો છે. તે આ રીતે- પોતાના ઘરદેરાસરના નૈવેદ્ય વગેરે વેચીને પ્રાપ્ત થયેલ દ્રવ્ય કે જે
20)
