________________
તે જ બન્યું.”
તેના આ અસંબદ્ધ વાક્યોથી ચારેય આગંતુકોમાં આશ્ચર્ય વ્યાપ્યું, પણ તુરંત જ ચકર-વકર બનીને જોયા કરતા યમરાજાએ ખુલાસો કર્યો.
“અરે ભગવંતો, આપ ત્રણમાંથી એક પણ સ્વામી ક્યારેય પોતાનો દરબાર છોડીને અન્યત્ર ક્યાંય ગયા નથી. તો મારા આંગણે તો એક સાથે ત્રણે ક્યાંથી આવો ? મારા મૃત્યુના ચોપડામાં એક માણસના મૃત્યુના ખાનામાં લખેલું આજે મારા જોવામાં આવ્યાં કે, બ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને મહેશ નારદજીની સાથે જે દિવસે યમરાજાના આંગણે પધારશે, તે દિવસે જ તે વ્યક્તિનું મૃત્યુ થશે. આપ ત્રણેય દરબાર છોડીને ક્યારેય ક્યાંય ગયા નથી અને મારા આંગણે પધારો, તે તો અશક્ય જ છે, તેવી માન્યતાથી, શું આ વ્યક્તિ ક્યારેય નહીં મરે ? તે મુંઝવણમાં હું હતો, પણ અશક્ય એવી આપની પધરામણી થઈ ગઈ, અને તે વ્યક્તિનું મૃત્યુ થવાનું હતું તે થયું જ.”
તુરંત “ચારેય આંગતુકોએ એક સાથે ઉતાવળથી પૂછ્યું “કોણ તે વ્યક્તિ?”
જવાબ મળ્યો “નારદજીના પિતાજી.” નારદજીએ ઉતાવળથી ઘેર પહોંચીને જોયું તો પિતાજીની લાશ પડી હતી.
પુરાણની આ કથા, મૃત્યુના સર્વોપરિત્વનો ઘંટનાદ વગાડે છે. બ્રહ્મા, વિષ્ણુ કે મહેશ પણ તેને નિવારવા અસમર્થ છે. કોઈ પાર્લામેન્ટ સર્વાનુમતિના ઠરાવથી પણ તેને અટકાવી શકતી નથી. કોઈ પ્રેસિડેન્ટ વટહુકમથી તેના પર પ્રતિબંધ મૂકી શકતો નથી. હાઈકોર્ટ, સુપ્રિમકોર્ટ કે પ્રિવીકાઉન્સિલમાં તેની સામે દાવા માંડી શકાતા નથી. સી.બી.આઈ. તેના હલનચલનની માહિતીઓ એકત્ર કરી શકતી નથી. વિટામિન ટેબ્લેટ્સ કે લીવર એક્સટ્રેકટનાં ઈજેકશનોથી તે ગભરાતું નથી. બોર્નવિટા, ફેકસ કે પ્રોટિનેક્સના ડબાઓથી તે શરમાતું નથી. જેમ વાસણ ખરીદ્યા પછી તેના બિલને સ્વીકારવું પડે, જેમ ઓર્ડર
હદયકંપ ૬ ૯૪