________________
નામથી આખી શિલા ભરચક છે. પોતાના નામની જગ્યા કરવા કાંકિણીરત્નથી જૂનું એક નામ તેમણે ભૂસ્યું, પણ ત્યાં જ મનમાં એક વિચાર ઊગ્યો અને આંખમાંથી આંસુ ટપક્યાં ઋષભકૂટ ઉપર રત્નથી લખેલું પોતાનું નામ પણ તેને અનિત્ય ભાસ્યું, તેનાં આંસુમાંથી વૈરાગ્યનો જવલંત ધોધ પ્રગટ્યો, જેણે અનિત્યની ઘેલછામાં ધમાચકડી મચાવતા પામર જીવોના હૃદય કમરામાં દિવ્ય પ્રકાશ રેડ્યો, ક્ષણિકની સાથે સંતાકૂકડી રમીને ભાંગી પડતાં કંઇક વ્યક્તિના જીવનમાં પ્રેરક ઉષ્મા રેડી. ભરત ચક્રીનાં આ આંસુમાં પડેલી વિરાટ શક્તિનું અવલોકન કરાવે તેવું કોઇ માઇક્રોસ્કોપ આજના વિજ્ઞાન પાસે નથી. તે આંસુમાં જિંદગીને જીવવાની જડીબુટ્ટી છે. સર્વવ્યથાઓના વિલયની પરમ કલા છે. જીવનમાં આનંદ રેડતો દિવ્ય ઝરો છે.
તે આંસુમાંથી એક દિવ્ય વાણી ધ્વનિત થાય છે કે, આ વિશ્વમાં સઘળું ક્ષણિક છે કાલીદાસના મહાકાવ્યો અને ચાણક્યના રાજનીતિના શાસ્ત્રો પણ નામશેષ થઈ જશે. નરસિંહ મહેતાના પ્રભાતિયા, તુલસીની ચોપાઇઓ, અખાના છપ્પાં, મીરાંબાઇના ભજનિયા કે મેઘાણીનાં લોકગીતો પણ લોકજીભેથી ભૂંસાઈ જશે. પુસ્તકોમાંથી પણ નામશેષ થશે. આર્યભટ્ટ કે આર્કિમિડિઝના ગણિત, ન્યૂટન કે આઇન્સ્ટાઇનના સિદ્ધાંતો, સ્ટીફન્સન કે રાઇટ ભાઇઓની શોધો, શેકસપિયરની કવિતાઓ, બર્નાડ શોના નાટકો, બર્નાડ રસેલની જિંદાદિલીઓ, વિશ્વની થોકબંધ ભાષાઓમાં અનુવાદ પામેલું ખલીલ જીબ્રાનનું “ધ પ્રોફેટ', રવિન્દ્રનાથ ટાગોરની ગીતાંજલી, ભારતના બુલબુલ સરોજિની નાયડુના મધુર કાવ્યો, શ્રીમતી ઇંદિરા ગાંધીના ૨૦ મુદ્દાના કાર્યક્રમો... આ બધું વિસ્મૃતિની ગહન કોતરોમાં દટાઇ જશે. અબ્રાહમ લિંકનના લોકશાહી અંગેના ખ્યાલોની ખાલ પણ ત્યારે નહીં મળે.
કોઈ ધરતીકંપના આચંકામાં બેન્કના મકાન તૂટી પડશે. કોઈ ભારે
હયકંપ $ ૭૯
