________________
કરે છે, જે સામulીઓના ખ58લા
પર અતૃપ્ત માનવી
જડનું વધતું જતું આકર્ષણ અને ચૈતન્યની વધતી જતી અવગણના એ કદાચ વર્તમાનયુગની સૌથી વધુ સાચી ઓળખાણ હોઈ શકે. સામગ્રીઓને દોહી-દોહીને સુખનું દુગ્ધપાન કરવા ઝંખતો માનવી એ વીસમી સદીની વાસ્તવિકતા છે. પોતાના ગામમાંથી અને ગામના સીમાડામાંથી જ પોતાના જીવનની તમામ આવશ્યકતાઓને ગઈ સદીનો માનવી પ્રાપ્ત કરી લેતો. ઔદ્યોગિક ક્રાન્તિનાં ગાણાં ગાતા માનવીએ યાંત્રિકીકરણ અને શહેરીકરણ દ્વારા હકીકતમાં ભારતનાં લાખો ગામડાઓમાં છવાયેલા વિરાટ ઔદ્યોગિક સામ્રાજ્યને તોડી નાંખ્યું છે. ધીરુભાઈ અંબાણી કે જે.આર.ડી. ટાટા જેવી મોટી હસ્તીઓને જ ઉદ્યોગપતિ કહેવા ટેવાયેલા આજના અબુધ માનવીએ બિચારાને ખબર પણ નથી કે, અમારા એક એક ગામડામાં અનેક ઉદ્યોગપતિઓ હતા. બાટા કે રીબોકની જોડાની કંપનીના માલિક ઉદ્યોગપતિ તો ગામડાના તમામ પ્રજાજનોને જોડા સીવી આપનાર શીવો મોચી ઉદ્યોગપતિ નહિ ? મફતલાલ ગ્રુપ કે કેલીકોની મીલના માલિક જો ઉદ્યોગપતિ તો ગામડાનો મોહન વણકર ઉદ્યોગપતિ નહિ ? માટલા ઘડનારો મફો કુંભાર, ખેડૂતોનાં હળ, ગાડાં અને સાંતડાં ઘડી આપનાર વિઠ્ઠલ સુથાર, કે પાવડા અને કોદાળીનાં લોખંડના પાનાં તૈયાર કરી આપનાર ત્રિભુવન લુહાર-આ બધા ઉદ્યોગપતિનો દરજ્જો ધરાવતા હતા. લાખો ગામડામાં વસતા લાખો ઉદ્યોગપતિઓના ઉદ્યોગ તોડીને ઉદ્યોગપતિ બનેલાં ગણ્યા ગાંઠ્યા ટાટાઓ અને બિરલાઓ હારતોરા અને બુકેથી સન્માનિત થાય છે ! પહેલા માનવીની બધી આવશ્યકતા ગામના સીમાડાઓમાંથી જ પૂરી થઈ જતી. નમક જેવી કોક ચીજ
હૃદયકંપ છે ૩૪
