Page Text
________________
ઘણાં વખતથી શેઠ ફરી ડોકાયા કેમ નહિ ? તે વિચારથી રાજાએ શેઠને બોલાવીને પૂછ્યું. શેઠે જવાબ આયો : “આપે આપેલી ઘોડીએ વછેરાને જન્મ આપવાથી મારે તો આવકનાં બે સાધન થઈ ગયા અને ઘણી કમાણી થઈ. તેમાંથી ધંધો કરતાં મારા દિવસો પાછા ફરી ગયા. હવે મને કોઈ તકલીફ નથી તેથી મદદની કોઈ જરૂર નથી. માટે આપની પાસે ફરી હું ન આવ્યો.''
આ વાત સાંભળીને તરત પોતાના ખજાનચીને બોલાવીને કહ્યું ‘‘આ શેઠને એક કરોડ સોનામહોરો ગણી આપો.'' આ સાંભળીને શેઠ અત્યંત આશ્ચર્યથી રાજાની સામે જોઈ રહ્યા. રાજાએ તેમના આશ્ચર્યને દૂર કરતાં કહ્યું ‘“તમે મોટી આફતમાં મને સહાય કરી હતી તે ઋણમાંથી મુક્ત થવાનો મારે અવસર આવ્યો છે. પહેલી વાર તમે આવ્યા ત્યારે જ આ કરોડ સોનામહોર તમને મારે આપવી હતી. પણ, હું તમારા ભાગ્યની કસોટી કરવા માંગતો હતો. મેં તમને બકરી આપી અને તે મરી ગઈ.ભેંસ પણ મરી ગઈ. તે દિવસોમાં જો મેં તમને કરોડ સોનામહોર આપી હોત તો તે પણ તમારી પાસે ટકત નહીં. પણ હવે ઘોડીમાંથી એક વછેરું મળ્યું અને આવક વધવા લાગી છે ત્યારે હું તમને કરોડ સોનામહોર આપું છું, તે અનેક ગણી વૃદ્ધિ પામશે. મને તમારા મહાન ઋણમાંથી કાંઈક મુક્ત થવાનો લાભ મળી રહ્યો છે. તમે સંકોચ ન રાખશો, તમારે આ ધન લેવાનું જ છે.''
રાજાના જવાબમાં તેમના ચાતુર્યનું પ્રતિબિંબ છે. જે વખતે ભાગ્ય ઢેલું છે ત્યારે કરોડ સોનામહોરની સહાય પણ શેઠના દેદાર ફેરવી ન શકત. કોઈની સહાય પણ અનુકૂળ ભાગ્યમાં જ હિતકારી થાય છે. જેના શરીરની મીઠાઈ-પકવાન્ન પચાવવાની તાકાત નથી તેવા નબળા વ્યક્તિને પહેલવાન બનાવવા ઘીથી લચપચતા ઘેબર ખવડાવવાનો આગ્રહ કોઈ સેવે તો શું કામનો ?
પુણ્ય ઘણી તકલાદી ચીજ છે, ગમે ત્યારે બટકી જઈ શકે છે. પુણ્ય બટકેલું હોય ત્યારે કોઈ સહાયક બનવા સમર્થ નથી. સુભૂમ ચક્રવર્તીની હૃદયકંપ ૩૧
| SR No. | 006098 |
| Book Title | Hridaykamp |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Muktivallabhvijay |
| Publisher | Pragna Prabodh Parivar |
| Publication Year | 2014 |
| Total Pages | 170 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |