________________
તેની અત્યારની કલ્પના મુજબ તૃષ્ણાનું આકાશ તૃમિની ધરતીને પાંચ લાખની પ્રાપ્તિના મથક ઉપર મળે છે. આ છે ક્ષિતિજ. દોડતો દોડતો તે આ સ્થાને પહોંચીને પાંચ લાખનો સ્વામી બને ત્યારે પેલી ક્ષિતિજ તો પાંચ લાખના આ સ્થાનથી ઊઠીને દસ લાખના સ્થાને પહોંચી જાય છે. માણસ ક્ષિતિજને આંબવા દોડતો જાય છે પણ ક્ષિતિજ તો આગળ ને આગળ ભાગતી જાય છે. તે ક્યારેય ક્ષિતિજને આંબી શકતો નથી, છતાં દોડવાનું છોડતો નથી. આ ક્ષિતિજ એવી વિચિત્ર છે કે દોડવાથી નથી આવતી, અટકવાથી આવે છે.
જેની પાસે ઓછું છે તે કદાચ દરિદ્ર હશે પણ જેને ઓછું પડે છે તે તો દુઃખી છે. જરૂર જેટલું પ્રાપ્ત થતા “ઓછું છે'ની ફરિયાદ દૂર થઈ શકે પણ “ઓછું પડે છે' ની ફરિયાદ ઘણું મળતું રહેવા છતાં સદા ઊભી રહે છે. દરિદ્રતા દૂર થઈ શકે છે, દીનતા દૂર થવી ઘણી કઠિન છે. પેટને ભૂખ' નો રોગ લાગું પડેલો છે, છતાં કામચલાઉ તો તે ધરાય છે. મન “ભસ્મક’ રોગનો ભોગ બનેલું છે તેથી જેમ મળે તેમ ભૂખ વધે છે.
ચાર રોટલીનો ખોરાક છે તે ચાર રોટલી મળતા તૃપ્ત થઈ જાય છે. જેનો ખોરાક ચાલીસ રોટલીનો છે તે પચીસ રોટલી મળ્યા પછી પણ ભૂખ્યો છે, ભૂખના દુઃખથી દુઃખી છે. માત્ર ચાર રોટલી પહેલી વ્યક્તિની થાળીમાં જોઈને તેને દુઃખી કહી દેનારો અને બીજાની થાળીમાં પચીસ રોટલી જોઈને તેને “સુખી'નું પ્રમાણપત્ર આપી દેનારો ભ્રાન્ત દશામાં જીવી રહ્યો છે.
એક વૃદ્ધ ફકીરે નગરમાં ઢંઢેરો પીટાવ્યો: “મારી પાસે એક કિંમતી રત્નોની કોથળી છે. આ નગરના સૌથી મોટા ભિખારીને તે આપવાની મારી ઈચ્છા છે.” બીજા દિવસથી તેની કુટિર પાસે યાચકોની મોટી લાઈન લાગી. કોઈએ ભૂખથી ઊંડું ઉતરી ગયેલું પોતાનું પેટ દેખાડ્યું. કોઈએ
હૃદયકંપ છે ૮
