________________
બનીને જગતના જીવોને કઠપૂતળીની જેમ નચાવે છે. ક્યારેક તે જીવને મહાસુખના સામ્રાજ્યના અધિપતિ બનાવે છે, અપાર વૈભવ તેની ચારેકોર પાથરે છે. સર્વ ઈન્દ્રિયોના વિષયો છૂટે હાથે તેની પાસે વેરે છે. અને પેલો જીવ ત્યાં બેઠો ફૂલાય છે. સૂત્રધાર દોરી ફેરવે છે. સુખના સિંહાસન પરથી જીવને પછાડે છે, દુઃખની ગર્તામાં તેને ગબડાવે છે. મહાવેદનાની વૈતરણીમાં તેને રગદોળે છે. દુનિયાના તખ્તા પર આવા નાટક ભજવનાર નટડો પોતાના વેશ પર મગરુર શે બને ? વેષ રાજાનો હોય કે ભિખારીનો, બે ઘડીના વેષ પર નટ કદી મગરુરી કરતો નથી.
જાગૃત આત્મા જાનવૃત્તિ ત્યજીને સિંહવૃત્તિથી સુખદુઃખના જનક કર્મ સામે લાલ આંખ કરે છે, તેની સામે જ તે તાકે છે, અને તેને જ મહાત કરવા તે મથે છે, પણ કર્મદા સુખદુઃખને તે બહુ ગણકારતો નથી. ક્ષણિક હોવાથી તે તેનાથી રીઝાતો કે ખીજાતો નથી.......
અને દુઃખ ક્ષણિક છે, તે હકીકત એ સર્વ દુઃખનું નાશક કેવું મહાઔષધ છે ! એ દુઃખના સંયોગોમાં સમાધિ પીરસતું મહાઅમૃત છે. લોકમાં પણ કહેવાય છે કે, “દુઃખનું ઓસડ દહાડા.” આ કહેવતમાં પણ દુઃખની ક્ષણિકતાનો જ ધ્વનિ પ્રગટે છે, અને દુઃખ ક્ષણિક છે, સ્વયં ચાલ્યું જવાનું છે એ વિચાર ગમે તેવી વિષમ પરિસ્થિતિમાં સમાધિ આપે છે.
વળી સુખ પણ કોઈના ખીલે બંધાતું નથી, ઓક્સિજનના બાટલાથી તેને જીવાડી શકાતું નથી, લીવર એક્સટ્રેક્ટના ઈજેકશનોથી તેને નિત્ય તાજું રાખી શકાતું નથી, બેડીથી બાંધીને તેને કબજામાં રાખી શકાતું નથી, સેફ ડિપોઝિટ વોલ્ટમાં તેને સુરક્ષિત રાખી શકાતું નથી, ફિકસ્ડ ડિપોઝિટમાં મૂકીને તેને અમુક મુદત સુધી પોતીકું બનાવી શકાતું નથી, તેને ડીપ-ફીઝ કે કોબ્રેસ્ટોરેજમાં મૂકીને ફ્રેશ રાખી શકાતું નથી.
હયકંપ ૧૧૫
હૃદયકંપ
૧૧૫
