________________
ભીમની ગદાએ હુંકાર ભણતાં કહ્યું “બહુ અભિમાનથી ન કુલાઈશ; ક્યાંક પણછ તૂટી જશે ! વિજયનું શ્રેય તો મને જ ઘટે. પેલા કિચકોને હણીને દ્રોપદીને મેં જ બચાવી હતી ને ! કૌરવ સૈન્યના વડા દુર્યોધનની સાથળ ભાંગીને એને રણમેદાનમાં રગદોળી નાંખનાર કોણ હતું ? હું ન હોત તો યુદ્ધનું પરિણામ કાંઈક જુદું જ હોત !
ત્યાં શ્રીકૃષ્ણનું સુદર્શનચક્ર દોડતું આવ્યું. બંનેની આપબડાઈ સાંભળીને બોલ્યું, “છાલા ગાંડીવ ! ભરસભામાં દ્રોપદીના ચીર ખેંચાયા ત્યારે તું શું કરતું હતું ? જ્યારે કાબાએ અર્જુનને લૂંટ્યો ત્યારે કેમ ચૂપ હતું ? સરોવરનું પાણી પીવા જતા પેલા યક્ષે ક્રમશઃ ભાઈઓને મૂચ્છિત કરી નાંખ્યા ત્યારે તું ખભે નહોતું ? - અને, ગદા ! તું પણ ક્યાં હતી એ વખતે ? લાક્ષાગૃહમાં પાંડવો આગની જવાલા વચ્ચે સપડાયા ત્યારે તું ક્યાં હતી ? આજે વિજયથી તમે બન્ને ફુલાઓ છો પણ એ વિજય કોનો છે ? કાળ એમને પહેલેથી જ હણી ચુક્યો હતો, તમે તો નિમિત્ત માત્ર છો ! હું ન હોઉં તો આ જગતનું શું થાય એવું માનનારા લોકોથી જગતના કબ્રસ્તાનો ભરેલા છે. શકટ તળે ચાલતા શ્વાનની જેવી ભ્રમણાનો ભોગ ઘણા બની જાય છે. આ ભ્રમણામાંથી બહાર નીકળવા યાદ કરો કે દુનિયામાં શેરને માથે સવાશેર બેઠા છે. પાંચ લાખના સ્વામિત્વની મગરૂરીને ખંડિત કરવા દસ લાખના સ્વામિની ઉપસ્થિતિનું સ્મરણ પણ કાફી છે. તમારા કરતાં ચડિયાતાને નજર સામે લાવો, તમારા ગર્વની ઈમારત તરત કડડભૂસ થઈને ઢળી પડશે. સૂર્યના પ્રકાશમાં ચંદ્ર ઢંકાઈ જાય છે. પેંડો ખાધા પછી ચા મીઠી ન લાગે. અલંકૃતિઓ અને ચમત્કૃતિઓથી ભરેલા અર્થગંભીર લાખો શ્લોકનું સર્જન કરનારા કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય પણ પોતાની લઘુતા વ્યકત કરતા ગાય છેઃ
क्व सिद्धसेनस्तुतयो महार्था अशिक्षितालापतुल्या क्व चैषा ?
સિદ્ધસેન દિવાકરસૂરિજીની રચેલી મહાન અર્થવાળી સ્તુતિઓ આગળ મારી રચેલી સ્તુતિઓ તો અબુધ માણસના લવારા જેવી છે.
[૭૧]