________________
પ્રક્રિયા હેઠળની વિનાશિતા' લલચાવનારી બની શકે અને પ્રક્રિયા હેઠળની પૂર્ણતા' અકળાવનારી બની શકે. થાળીમાં રહેલું રસગુલ્લું સુંદર, સફેદ, સુગંધી, સ્વાદિષ્ટ અને સુકોમળ હોય છે. તેને જોવું ગમે, અડવું ગમે, સૂંઘવું ગમે, ચાવવું ગમે ને પેટમાં પધરાવવું ય ગમે. પણ તે પછીની તેની અવસ્થા જોવી ય ગમતી નથી. કારણ કે પ્રક્રિયા ત્યાં પૂરી થઇ ગઇ છે. વિનાશિતા જ્યાં સુધી પ્રક્રિયા હેઠળ હતી ત્યાં સુધી જ લલચાવી શકે.
ચૂલા પર બની રહેલી ચા ચાખો તો ચોક્કસ બેસ્વાદ લાગે, કારણ કે ચાની પૂર્ણતા “અન્ડર પ્રોસીજર' છે. ચાને પૂર્ણતા પ્રાપ્ત થતાં જ પછી તે અકળાવતી નથી. આકર્ષે છે. દૂધમાં મેળવણ નાંખ્યા પછી થોડી જ વારમાં ફોદા ફોદા ને ખાટી ગંધ વર્તાય છે, જે વિચિત્ર લાગે. કારણ કે ત્યાં દહીં પ્રક્રિયા હેઠળ છે. પ્રક્રિયા પૂરી થતા જ ઠંડક અને મીઠો સ્વાદ આપતું દહીં, સ્લાઇસ કરવા હાથને લલચાવે છે. કારણ કે દહીંને પૂર્ણતા મળી ચૂકી છે.
રાગ કે દ્વેષ ત્યાં સુધી જ થઇ શકે જ્યાં સુધી વસ્તુની વિનાશિતા કે પૂર્ણતા પ્રક્રિયા હેઠળ હોય. જડમાં રહેલી વિનાશિતાનું ભાન જેને થયું હોય તેને કોઇ ચીજ લલચાવી શકતી નથી. કારણ કે તેવા જ્ઞાનયોગીને મિઠાઇમાં મળનાં, પીણાંમાં પેશાબનાં અને પદ્યુમ્સમાં પરસેવાના દર્શન થશે. તેને મકાનમાં ખંડિયેર દેખાશે, કાગળમાં પસ્તી દેખાશે, ફર્નિચરમાં ભંગાર દેખાશે, શર્ટમાં મસોતું દેખાશે, વૃક્ષમાં પૂંઠું દેખાશે ને કમ્યુટરમાં કાટમાળ દેખાશે. તે શરીરમાં શબ જોઇ શકે ને કોઇ રૂપયોવનામાં ઘરડીડોકરી કે રાખની ઢગલી ય જોઇ શકે.
જ્ઞાનયોગના વેધક ટેલિસ્કોપ મારફત તે “દૂરનું' પણ જોઇ શકે છે. કોઇ માણસ હેરાનગતિ કરે, કનડે, પીડે કે પ્રતિકૂળ વર્તે ત્યારે તેની પ્રક્રિયા હેઠળની પૂર્ણતાને જ્ઞાનયોગની લેન્સ થકી જોઇ શકનારો અકળાતો કે સામો થતો નથી. ચાલતા શીખતું બાળક પોતાના પર પડે તો ય માતા અકળાતી નથી કારણ કે તેની નજર, દોડી દોડીને હોંશે હોંશે તેનું કામ કરી આપનારા તેના લાલ” પર હોય છે.
સ્ફટિક જેવો નિર્મળ નિષ્કર્ષ એ થયો કે, વસ્તુની વિનાશિતા કે વ્યક્તિની પૂર્ણતા જણાઈ ન હોય ત્યારે જ રાગ અને દ્વેષના અંકુરો ફૂટે છે. રાગ અને
- શિક્ષણની સોનોગ્રાફી