________________
આ બધું જ્યારે મુખ્યત્વે શિક્ષણના હાથમાં જ હોય ત્યારે શિક્ષણની જવાબદારી હાઇવે પરના બસડ્રાઇવર કરતા જરા ય ઓછી નથી.
વર્તમાન શિક્ષણ આત્મા, કર્મ, પરલોક, મોક્ષ જેવી અધ્યાત્મક્ષેત્રની પાયાની વાતોથી દૂર રાખે છે. ધર્મનિરપેક્ષતાના કારણે શિક્ષણે મૂલ્યનિરપેક્ષ પણ રહેવું પડ્યું છે. આથી નવી પેઢીને સંસ્કારનિરપેક્ષ રહેવું પડ્યું છે. આમાં ઉમેરો કર્યો છે, આજની તૂટેલી કૌટુંબિક વ્યવસ્થાએ. તેનો ગુણાકાર કર્યો છે, સમય, સંસ્કાર અને કર્તવ્યનિષ્ઠાની તીવ્ર ખેંચ અનુભવતા વાલીઓએ.
- કદાચ માનવામાં અઘરી લાગે પણ એક મનોવૈજ્ઞાનિક સચોટતા ધરાવતી હકીકત એ છે કે વ્યક્તિ જીવનભરમાં જે કાંઇ પણ શીખે છે તેમાંનું ઘણું ખરું, લગભગ અડધાથી ય વધુ તો તે, પોતાની ત્રણ વર્ષની ઊંમર પૂર્ણ થતા સુધીમાં જ શીખી લેતો હોય છે. ઘણાખરા જીવનવ્યવહારો ત્યાં સુધીમાં તે શીખી લેતો હોય છે. આ બાબતને ભૂલવી ન જોઇએ. 1. બાળકની મગ્નતા યોગીને ય શરમાવે તેવી હોય છે. તે જ્યારે ઢીંગલીથી રમે ત્યારે ઢીંગલીમય બને છે, ખોરાક લે ત્યારે ખોરાકમય બને છે અને કંઇક જુએ ત્યારે દશ્યમય બને છે. બાળક હસે ત્યારે પૂરા દિલથી હસે છે અને રડે તો ય પૂરા દિલથી રડે છે. કારણ કે તેને કોઇ ઢોળ હજી ચડેલો હોતો નથી અને દંભ કરતા તેને આવડતું નથી. તેની નિર્દોષતા અને નિર્મળતા જ તેને આવી મગ્નતાની ભેટ ધરે છે. કોરી પાટીનું મૂલ્ય તો ઘણું છે. આધાર બધો લહિયા પર છે.
પોતાના નાના દીકરાના સંસ્કરણ માટે ઉત્સુક એક માતાએ એકવાર એરિસ્ટોટલને પૂછ્યું કે “મારા બાળકને આદર્શ માનવ બનાવવો છે, મારે તેનું ઘડતર ક્યારથી શરૂ કરવું જોઇએ?” એરિસ્ટોટલે પૂછયું, તમારા બાળકની ઉંમર કેટલી છે?' બહેને કહ્યું, “અત્યારે તો માંડ પાંચ વર્ષનો છે.” એરિસ્ટોટલે કહ્યું, “તો તરત ઘડતર કરવાનું શરૂ કરો, તમે અત્યારે જ પાંચ વર્ષ મોડા છો.'
તે શિક્ષણની સોનોગ્રાફી
