________________
જીવંત સાધનાનું મૂહાકાવ્યું
પ્રભુ ગૌતમનું ચરિત્ર સમર્પણની સાધનાનું જીવંત મહાકાવ્ય છે... જેની છંદરચના, પદલાલિત્ય, શબ્દસમૃદ્ધિ, કલ્પનાવૈભવ અને અલંકારનો ખજાનો આંખોને આંજી દે તેવો છે. સાધનાને સમર્પિત થઈ જવું હજી સરળ છે; સમર્પણની સાધના અત્યંત દુષ્કર છે. કુલવાલક સાધનાને સમર્પિત થયા અને તેનાથી સિદ્ધિઓ પણ મેળવી, પણ ગુરુને સમર્પિત ન થયા તો કુશિષ્ય તરીકે કુખ્યાત થયા. પ્રભુ ગૌતમે સમર્પણની સાધના કરી, તો તેમને અકલ્પ સિદ્ધિઓ મળી અને પરમ સુશિષ્ય તરીકે પ્રખ્યાત થયા.
આનંદ શ્રાવકના પ્રસંગમાં ગૌતમ પ્રભુ આપણને કેટલા ગ્રેટ લાગે છે! કેટલા મહાન હતા, છતાંય એક શ્રાવકના આંગણે મિચ્છા મિ દુક્કડ માંગવા જવામાં તેમને જરાય નાનપ ન લાગી. આપણે તેમની આ લઘુતાની મહાનતા પર ઓવારી જઈએ છીએ. પણ ગૌતમ પ્રભુને પૂછો તો તે કહેશે ‘આમાં મેં શું પરાક્રમ કર્યું? આ તો સહજ વાત હતી.” આનંદ શ્રાવકના આંગણે '
મિચ્છા મિ દુક્કડ' માંગવા જવા માટે તેમણે મનને સમજાવવાની કોઈ પ્રક્રિયામાં ઊતરવું નહોતું પડ્યું. મન હતું જ નહિ, કોને સમજાવે? તેમના માટે આ સહજ ઘટના હતી, કારણ કે
( ૩૬) ગૌતમ ગોષ્ઠિ –
