________________
ભલે માર્યા, પરંતુ પોતે સર્વજ્ઞ નથી' તેવો પોતાની જાત સાથે તો તેમનો એકરાર હતો જ. પોતાની જાત સાથેની આ પ્રામાણિકતા એ જ પ્રભુ ગૌતમની પાકટ બનેલી યોગ્યતા હતી. જ્યારે કોઈ પોતાની જાત સાથે પણ ઠગાઈ કરે છે, ત્યારે સમજવું કે દંભનું કેન્સર ફોર્થ, ફાઈનલ અને અસાધ્યપ્રાયઃ કક્ષામાં છે. ગોશાળાનો દંભ ફૉર્થ સ્ટેજના કેન્સર જેવો
હતો.
ગૌતમસ્વામી પણ પ્રભુના શિષ્ય અને ગોશાલક પણ પ્રભુનો શિષ્ય.... પણ બન્નેના શિષ્યત્વમાં કેટલો મોટો ફરક! ગોશાળા પાસે આંચકી લીધેલું શિષ્યત્વ હતું. ગૌતમ પાસે વિધિપૂર્વક પ્રદત્ત થયેલું શિષ્યત્વ હતું. પ્રભુના શાસનમાં ગુરુદત્ત અને ગુરુગમનો મહિમા ઘણો મોટો છે. ગુરુ દ્વારા નહિ અપાયેલું શિષ્યત્વ, સાધના કે શ્રુત ફૂટી નીકળવાની શક્યતા ઘણી!
કેવલજ્ઞાન પહેલા તીર્થંકર પરમાત્માને શિષ્ય ન હોય, અને કેવલજ્ઞાન કલ્યાણકના દિવસે જ શિષ્ય ન થાય તે બને નહિ. આશ્ચર્યો સર્જાયા પ્રભુ વીરના જીવનમાં કેવલજ્ઞાન પૂર્વે ગોશાળો શિષ્ય તરીકે રહ્યો અને પ્રથમ ગણધર ગૌતમપ્રભુના શિષ્ય બન્યા પણ એક દિવસ મોડા.જ્યારે ન થવો જોઈએ ત્યારે થઈ પડેલો શિષ્ય એટલે ગોશાળો.
ઈન્દ્રભૂતિ ગૌતમમાં ઊંચી પાત્રતા હતી. પરંતુ પ્રભુ ન મળ્યા ત્યાં સુધી અહંકારે થોડો ઉપદ્રવ કર્યો. ગોશાળાને પ્રભુ મળી ગયા હતા પણ પાત્રતા ક્યાં હતી? પ્રભુએ ત્રિપદી આપી, તો તેમાંથી ગૌતમસ્વામીએ દ્વાદશાંગીનું સર્જન કર્યું. ગોશાલકને પ્રભુએ તેજોલેશ્યાની વિદ્યા શિખવાડી, તેનાથી તેણે પ્રભુને જમિટાવી દેવાનીદ્રોહચેષ્ટા કરી!
ગૌતમનો વાસ પ્રભુના ચરણે હતો. ગોશાળો માથે ચડી બેઠેલો શિષ્ય હતો. ગોશાળો સાધનાકાળમાં પ્રભુને માથે પડ્યો અને પછી માથે
છે ગૌતમ ગૌષ્ઠિ ૩૩ જ