________________
કટુકર્મના વિપાક કેવા હોય, તે પ્રત્યક્ષ નિહાળવા પ્રભુવીરના વચનથી ગૌતમસ્વામી મૃગાપુત્ર લોઢિયાને જોવા માટે તેના ઘરે ગયા. રસી ઝરતા વિકૃત, બીભત્સ અને દુર્ગધી આ બાળકને, જભ્યો ત્યારથી તેનાં માતાપિતાએ ભોંયરામાં જ રાખ્યો હતો. આશ્ચર્ય વ્યક્ત કરતાં તેની માતા મૃગાવતીએ પ્રભુ ગૌતમને પૂછ્યું : “ભોયરામાં સંતાડી રાખેલા આ બાળકની માહિતી તમને મળી કેવી રીતે? અતીન્દ્રિય જ્ઞાનના પ્રભાવે જ આપે જાણ્યું હશે!આપ કેવા મહાજ્ઞાની!''હક્કથી મળતા યશના ફૂલહારથી પણ હંમેશા જે ભાગતા ફર્યા છે, તે પ્રભુ. ગૌતમ આ મફતિયો જશ શાના સ્વીકારે ? તરત ખુલાસો કર્યો “ના રે મેં મારા જ્ઞાનથી આ નથી જાણ્યું, પ્રભુ મહાવીરે મને આ જણાવ્યું છે.”
આવો મફતિયો જશ કોઈ પધરાવતું હોય, ત્યારે સમંતિદર્શક હકાર ભણીને સ્વીકૃતિના સહીસિક્કા કરવા જેટલી અપ્રામાણિકતા તો કદાચ આપણે ન આચરીએ, પણ આવા અવસરે ખુલાસો કરીને જશને જાકારો આપવા જેટલી પ્રામાણિકતા પણ કદાચ આપણે ન આચરી શકીએ.
પોતાના હક્કનો જશનો ટોપલો પણ પ્રભુના ચરણે ધરી દેનારા ગૌતમસ્વામી, પ્રભુનો જશ ચોરી લે ખરા?
હે ગૌતમ પ્રભુ! કર્મપરિણતિની વિષમતાનું એક વિરલ સેમ્પલ જોવા આપ મૃગાવતીની હવેલીના ભોંયરામાં ગયાં. હું પણ શું કર્મ-પરિણતિની વિષમતાની એક અનોખી આઈટમ જેવો નથી? તેની ઈન્દ્રિયો પુરાયેલી હતી, તો મારાં પણ ચક્ષુ (અંતર્થક્ષ) બિડાઈ ગયેલાં છે, પ્રજ્ઞાપનીયતાના કાન બંધ છે અને રાગદ્વેષની કેટલી રસી ઝરી રહી છે? અત્યંત જુગુપ્સની મારી આ સ્થિતિમાં કર્મપરિણતિના પ્રદર્શનની દેખવા લાયક એક અજાયબીનાં આપને દર્શન નથી થતાં? અજ્ઞાનદશાના ભોંયરામાં પુરાયેલા અને વિભાવદશાની દુર્ગધથી
(૧૬) ગૌતમ ગૌષ્ઠિ