________________
તૈયાર વારસો મળી જાય. કરોડપતિ બનવા પ્રતીક્ષા અને પ્રક્રિયા ઘણી જોઈએ. કરોડપતિના પુત્રને તો આવું કાંઈ કર્યા વિના માત્ર પ્રાપ્તિ જ કરવાની ને! કરોડપતિ બનવામાં જોખમો ખેડવાં પડે. સાહિસકતા કેળવવી પડે અને સાવધાનીય ઘણી રાખવી પડે. દીકરો તો વગર મહેનતે અને વગર જોખમે માલામાલ થઈ જાય. સાડા બાર વરસ પ્રભુએ કેવો વણજ ખેડવો પડ્યો, ત્યારે અધ્યાત્મના શ્રીમંત બન્યા અને ચાલાક ગૌતમસ્વામી સમર્પિત શિષ્ય બનીને આ અનંત દાયજાના અધિકૃત વારસદાર બની ગયા !
બીજા એક ભાઈએ મજાની વાત કરી. તેમણે કહ્યું : પ્રભુ વીર તીર્થંકર હતા, શાસનપતિ હતા, ગૌતમસ્વામીના ગુરુદેવ હતા. પણ, એક બાબતમાં ગૌતમસ્વામી પ્રભુ વીર કરતાં ચડિયાતા હતા. તેમને વિનયનું જે પાત્ર મળ્યું હતું, તેવું પ્રભુ વીરને ક્યાં મળ્યું હતું ? તે તો સ્વયંસંબુદ્ધ હતા.
શાસ્ત્રોમાં તીર્થ શબ્દના ચાર અર્થ બતાવ્યા છેઃ
• તીર્થ એટલે તીર્થસ્થાપક તીર્થંકર દેવ... તીર્થ એટલેપ્રથમ ગણધર...
• તીર્થ એટલે ચતુર્વિધ સંઘ... • તીર્થ એટલે દ્વાદશાંગી.
ગૌતમ પ્રભુ પ્રથમ ગણધર હતા, ચતુર્વિધ સંઘના નાયક હતા અને દ્વાદશાંગીના રચિયતા હતા. ચારમાંથી ત્રણ અર્થ તો ડાઈરેક્ટ તેમને લાગુ પડતા હતા. પ્રભુ સમવસરણમાં બિરાજમાન થતી વખતે ‘નમો તિત્થસ’ બોલતા હશે, ત્યારે ગૌતમસ્વામી તીર્થ શબ્દનું અર્થાનુસંધાન કયા અર્થ સાથે કરતા હશે ? પ્રભુ ગૌતમ ‘તીર્થ’ શબ્દના પ્રથમ અર્થની નમક્રિયામાં તરબોળ હતા, તો ચતુર્વિધસંઘ અને દ્વાદશાંગી પ્રત્યે પણ તેમનો વિનય અપાર હતો.
ગૌતમ ગોષ્ઠિ ૧૫