________________
વિદ્યાર્થી વર્ગમૂળ કાઢવાનો દાખલો ગણતો હતો. દાખલાનો જવાબ ખોટો આવતો હતો. શિક્ષકે તેને સાંત્વન આપ્યું: ‘તારો દાખલો ગણવાની રીત ખોટી નથી, તું ગણતરી કરવામાં થાપ ખાઈ ગયો છે શિક્ષક ઉપર વિદ્યાર્થીને શ્રદ્ધા અને સદ્ભાવ વધ્યા. તેણે બહુ સહજતાથી વર્ગમૂળ કાઢવાની પોતાની અઘરી ભુલભુલામણીવાળી રીત છોડીને શિક્ષકની સરળ રીત અપનાવી લીધી. શિક્ષકે પહેલા ધડાકે જ તેની રીતનો વાંક કાઢીને તેને ધમકાવ્યો હોત તો?
પ્રભુએ ઇન્દ્રભૂતિને વેદ છોડાવીને ત્રિપદી' પકડાવી...પણ વેદની પંક્તિઓને ખોટી ગણાવીને નહિ! કોઈને તેના દોષ કે ભૂલો ગણાવ્યા વગર તેને ભૂલ છોડાવવાની અને ગુણ પકડાવવાની દિવ્યા કળા આ પ્રસંગમાંથી શીખીનલેવાય?
- સૂક્ષ્મ આંતરનિરીક્ષણ કરીએ તો કદાચ આપણને પ્રતીત થાય કે બીજાને સુધારવામાં આપણને જેટલો રસ હોય છે, તેના કરતાં તેને “બગડેલો' પુરવાર કરવામાં વધુ રસ હોય છે. તે સુધરી જાય તો તેને દોષિત કહેવાનો આપણો આનંદ આપણને જો લૂંટાઈ જતો લાગે તો આપણી તુચ્છતાની ઘનતાનો આંક શું હોઈ શકે?
જે ડૉક્ટર માત્ર કેન્સરનું નિદાન કરી જાણે, પણ તેના ઉપચાર કરતાં ન આવડે તો તે ડૉક્ટર દરદીની યાતના અનેકગણી વધારી મૂકે છે. કુશળ ડૉક્ટર કેન્સરનું નિદાન કરે, ઉપચાર કરે. પણ તેને કેન્સર છે તેવું દરદીને કળાવા ન દે. ઉપચાર દ્વારા દરદીનું કેન્સર સંપૂર્ણ મટાડી દે અને ત્યારે ઘણી વારદરદીને ખબર નથી હોતી કે મને જે મટી ગઈ તે બીમારી કેન્સરની હતી. આ કુશળતા ખાસ કેળવવા જેવી છે. જે પ્રભુવીરે ઇન્દ્રભૂતિ ઉપર અજમાવી.
(૧૨) ગૌતમ ગોષ્ઠિ છે
–
