________________
જમાલી પ્રભુને પોતાની બુદ્ધિનું કન્યાદાન કરી ન શક્યા. જ્યાં બુદ્ધિ વચમાં પડે છે ત્યાં સત્યાગ્રાહિતા મરી પરવારે છે અને (અ) સત્યાગ્રહનો પ્રસવ થાય છે.
વૈશાખ સુદ ૧૧ના દિવસે એક ભવ્ય પાણિગ્રહણ મહોત્સવ ઊજવાયો, જેમાં ઈન્દ્રભૂતિ વગેરે ૧૧ બાહ્મણોએ પોતાની મતિનું પ્રભુ વીરને કન્યાદાન કર્યું.
કોઈ બાબત વિષે મનમાં એક અભિપ્રાય ઊભો થયા પછી, જ્યારે તે અભિપ્રાયનો આગ્રહ આવી જાય છે, ત્યારે તે અભિપ્રાય અભિનિવેશનું રૂપ ધારણ કરે છે. જેમ પોતાના પૈસાનું, પરિવારનું કે બંગલાનું મમત્વ હોય છે તેમ પોતાના અભિપ્રાય' પ્રત્યે પણ મમત્વ બંધાઈ જતું હોય છે. સ્વઅભિપ્રાયનું મમત્વ અભિનિવેશમાં પરિણમે છે. હું કોઈ બાબતનો અભિપ્રાય આપીને છૂટી જાઉં ત્યાં સુધી બહુ વાંધો નથી. હવે તે અભિપ્રાયની ‘મારો અભિપ્રાય' તરીકેની ઓળખાણ ભલે રહે, પણ હું તેનાથી અલિપ્ત છું. પરંતુ જ્યારે મારામાં તે અભિપ્રાયનો આગ્રહ પ્રવેશી જાય છે ત્યારે અભિપ્રાય મારો નહિ રહેતા, હું અભિપ્રાયનો બની જાઉં છું... હું તેના મમત્વના ખીલે બંધાઈ જાઉં છું.
મમકાર એ અહંકારની જનેતા છે. “મારો બંગલો' એ મમકાર છે. તેમાંથી હું બંગલાવાળો' તેવા અહંકારનો પ્રસવ થાય છે. મારી સંપત્તિ એ મમત્વની ભાષા છે. હું સંપત્તિનો માલિક' એ અહંકારની ભાષા છે. મારી હોશિયારી' એ મમત્વની અભિવ્યક્તિ છે. હું હોશિયાર' એ અહંકારની ઉદ્ઘોષણા છે. પરંતુ જ્યારે મમત્વનો વિષય પોતાનો અભિપ્રાય હોય છે. ત્યારે તેનાથી જન્મેલો અહંકાર અભિનિવેશના લેબાસમાં દેખાદે છે.
“'નાં બે સ્ટેટસ છે. એક છે સ્વાભિવિક હું અને બીજો છે વૈભાવિક હું. સ્વાભાવિક હુંનું વિસ્મરણ અને વૈભાવિક હુંનો વળગાડ - એ
(૮૬) ગૌતમ ગોષ્ઠિ
