________________
ખંડ પહેલા
૧
રાજમાતા કમળપ્રભા હતી તે જ હું પાતે, તમારી પાસે બેઠેલી છે....” આ સુંદર શ્રીપાળના રાસની અંદરના પ્રથમ વિભાગ ખંડમાં આ દશમી ઢાળ પૂર્ણ થઈ. વિનયવિજયજી કહે છે કે “પુણ્યના ખળવડે કરીને તમામ દુઃખ નાશ થઈ જાય છે, માટે શ્રોતાજના ! જેમ બને તેમ નવ પ્રકારથી પુણ્ય ઉપાર્જન કરા, કે જેથી તમારાં પણ કઈ દુઃખ હશે તે નાશ થશે. ( ૨૦-૨૬)
*
( દોહરા-છંદ. )
રૂપસુંદરી શ્રવણે' સુણી, વિમળ જમાઇ વંશ; હરખે હિયડે ગહુ ગહી, ઈણી પરે કરે પ્રાસ. વખતવંત મયણા સમી, નારી ન કા સૌંસાર; જેણે બેઉ કુળ ઉદ્દય', સતિ શિરામણિ સાર. વર પણ પુણ્યે' પામિયા, નરપતિ નિળ વંશ; પુત્ર સિહરથ રાયના, ક્ષત્રિયકુળ અવસ રૂપસુંદરી રગે જઇ, વાત સુણાવી સાય, નિજ મધવ પુણ્ય પાળને, તે પણ હર્ષિત હાય, ચતુર’ગી સેના સજી, સાથ સબળ પરિવાર, તેજી તુરિય નચાવતા, અવલવેષ અસવાર રતન જડિત ઝળકે ઘણાં, ધર્યાં સરિયાં પાન, ઢાલ નગારાં ગડગડે, નેજા પુરે નિશાન. ભાણેજી વર જિહાં વસે, ત્યાં આવ્યા તત્કાળ, નિજ મંદિર પધરાવવા, પુણ્યવંત પુણ્યપાળ. અઃ- ૐ—આ પ્રમાણે કમળપ્રભા રાજમાતાના મુખથી કહેલી હકીકત સાંભળીને, તથા જમાઇના પવિત્ર–ઉત્તમ વંશ જાણીને રૂપસુંદરીના હૃદયમાં હષ ઉભરાઇ આવ્યા, એથી આ પ્રમાણે ઉત્તમ પ્રશંસાનાં વચનેા કહેવા લાગી કે આ જમાનામાં આ મયણાસુંદરી સરખી ખીજી કાઈ મહાભાગ્યવંત સ્ત્રી નથી. એમ કહુ' તે પણ ગેરવાજબી નહીં ગણાશે; કેમકે એણીએ પીઅર અને સાસરાના કુળના પુનરુદ્ધાર કર્યો છે; માટે સતી સ્ત્રીઓના માથાના ચળકતા મણિ સેરખી શ્રેષ્ઠ છે. તેમ જ પુણ્યની પ્રમળતા વડે જ પતિ પણ રાજકુળ પૈકીના નિર્મળ વશમાં ક્ષત્રિયકુળના મુકુટ
૩
મ