________________
ખડ પહેલા
રણહિડાળે હિંચતીરે, સૂતી સેાવનખાટ, તસ શિર ઇમવેળા પડીને, પડેા દૈવ શિરદાટ, રેખા, ૧૩
BE
અઃ- —આ પ્રમાણેને ભય'કર મામલેા મચેલેા જાણી પ્રધાનની નિમહલાલી માટે ધન્યવાદ આપી સમયને માન આપવા રાજમાતા મધરાતની વખતે માળરાજાને કેડમાં બેસાડી ૧ એકલી જ નાસી છૂટી, અને ફાઈને જલદીથી પત્તો ન લાગે એટલા માટે ભયંકર જંગલી રસ્તા હાથ ધર્યાં. તે ઊજડ જગલમાં સરખટ, ડાભ, કાસ વગેરેનાં ભાથાં અને કટાળ ઝાડાના ઝાંખરાં અહુ જ હતાં, તથા ખાખરાઓનું જંગલ અથવા પડેલાં પાંદડાંએનો ખાખયડા, પહાડની ટેકરીઓ, ડુંગરની ખાણેા, વગેરેની પણ જ્યાં બહુ છત હતી. કૃણુિવાળા તેમ જ મણુિવાળા સર્યાં કર્યાં કરતા હતા, અજગર, જગલી ઊંદર, પાટલા-ચંદન ધેા, વગેરે ઝેરી જીવાની પણ જ્યાં પુષ્કળ હરફર હતી, એવા ઊજડ માગે ભયંકર અંધારી રાતમાં અડવાણે પગે બિચારી રાજમહેલમાં રહેનારી છતાં પણ વિપત્તિને તામે પડેલી અમળા રડવડયા કરતી હતી; એથી કામળ પગેામાં કાંટા કાંકરાઓના ભેાંકાવાથી લાહીની ધારાઓ ચાલ્યા કરતી હતી; પણ તે વખતે તેણીની કાને દયા આવે તેમ હતું ! એ માગમાં તે। વરૂ, વાઘ, વધયડાં, ચીત્તા, વગેરે ભયંકર શબ્દ કરતાં તરાપા મારી રહેલાં હતાં, શીયાળવાં શેારણકાર કરી રહ્યાં હતાં, ચાર, ધાડપાડુ, ભૂતા, વગેરે પણ ભટકયા કરતા હતા, ઘૂડ ઘૂ ઘૂ ઘૂ શબ્દથી ભય આપી રહ્યાં હતાં, વાંદર હુકાહુક કરતાં હતાં, અને પર્યંત ઉપરથી પડતાં પાણીનાં ઝરણાં, નીકેાના ખળભળાટ શબ્દ થઈ રહ્યો હતા. જો કે આવી ભયાનક જગ્યા હતી; છતાં બન્ને જણનું આખુ
અળિયું હતું, તથા તેમની સંગાથે સત્ય અને શીળ એ એ ગુપ્ત પણ જાગતી જ્યેાતિરૂપે મહાન બળવાન વાળાવા હતા, અને બુલંદખત-માટા ભાગ્યશાળી કુંવર હતા, એથી તે પ્રાણઘાતક પ્રાણી વગેરે કાઇ દુખિયારી રાજમાતા અને માળરાજાને અડચણ કરી શકતાં ન હતાં. હા! જે રાષ્ટ્રી રત્નજડિત હિડાળાખાટમાં હીંચતી હતી, અને સેાનાના પલંગ ઉપર
૧ મહાન સુખિયા હાય તેના ઉપર પણ વિષમ વખત આવવા સંભવ જ છે; કેમકે જેમ દિવસ પછી રાત અને રાત પછી દિવસ હેાય છે, તેમ સુખ પછી દુઃખ અને દુ:ખ પછી સુખ આવે જ છે, માટે એવા ક્ષણિક સુખને ગર્વ ન કરવા એ આ સંબંધ મેધ આપી રહેલ છે.
૨ જેનું આયુષ્ય બળવાન હાય, તથા જેની સાથે સત્યધર્મ વગેરે સાચા રખેવાળ હોય તેવા મનુષ્યના શિરપર ગમે તેટલાં ભયંકર સંકટ આવી પડે, તા પણ તે બધાં ધૂળ કાકે છે, એવા આ સબંધ એધ આપી રહેલ છે.