________________
ટ
શ્રીપાળ રાજાના રાસ
અને રાગમય શરીરવાળા વર અઠ્યા, છતાં પણ મયણાસુંદરીના મ્હાં ઉપરના રંગ જરા સરખા પણુ બદલાયા નહીં. તેમ મનમાં જરા પણુ ખેદ આવવા પામ્યા નહિ, કેમકે એ નિશ્ચયથી જાણતીજ હતી કે “જે નાની મહારાજનુ "દીઠેલ હશે તેજ થવાનુ છે, તેમાં મીન મેખ ફેર થનાર જ નથી.’’ તેમજ નિશ્ચય હતા કે-“પિતાએ પંચની સાક્ષીએ જે પતિના હાથ સાંખ્યા તે ચાહે તેવી સ્થિતિવાળા હોય, તેપણ તે પતિની દેવની પેઠે આરાધના કરવી એજ ઉત્તમ કુળની સ્રીઓના સાચા ટેક છે.” એમ વિચારી પેાતાના પિતાનું વચન કબૂલ-માન્ય કરી, તરત પૂર્ણચંદ્ર સરખા નિર્મળ મુખયુક્ત ઈષ્ટદેવ મચ્છુ રૂપ મગળ લગ્નને સાધી "ખર રાણાની ડાબી બાજુએ આવી ઊભી રહી અને પેાતાની મેળેજ તે રાણાની સાથે પાણીગ્રહણ કર્યું. ધન્ય છે એવી સતી સુંદરીઓને !
તવ અર એણિપરે ભગેરે, અનુચિત એ ભૂપાળ; ન બઢે કર્ફે કાગને રે, મુકતાફળની માળ. રાય કહે કન્યામ રે, કમે એ મળ કીધ,
. ૩. ક. ૧૪
ચ. ક. ૧૬
ઘણુ' હુ મે' એહુને રે, દોષ ન કા મે લીધ. ચ. ક. ૧૫ રાણી રળીઆયત થયારે, દેખી કન્યા પાસ, પરમેસરે' પૂરણ કરી રે, આજ અમારી આશ. સુણ રાસ શ્રીપાળનારે, તેહની પાંચમી ઢાળ, વિનય કહે શ્રોતા ધરેરે, હાજો મગળમાલ. ચ. ક. ૧૭ અઃ—જ્યારે મયણાસુંદરીએ ઉપર પ્રમાણે કર્યું ત્યારે ખર રાણાએ રાજાને કહ્યુ કે-“હે રાજન! આ પ્રમાણે સંબધ જોડવા એ ગેરવાજખી છે. આથી તમામ સગાં સંબંધીઓનાં દિલ કચવાય છે—એટલુંજ નહીં, પણ ખુદ મારુ દિલ ૨ પણ કચવાય છે, કેમકે કાગડાને કહૈ મેાતીમાળા ધારણ કરવા સરખું આ અયુક્ત કામ થાય છે. પેાતાની કન્યાના આ પ્રમાણે મનખા ન અગાડી.” શજાએ કહ્યું, “તમેા કહા છે તે હું સમજું છું, પણ આ કન્યાના કમેજ આ ખળ કર્યું છે. મે તા એણીને મારા ઉપર આવે એ માટે ઘણુંએ ફ્લુ, પણ એણીએ એક કથન પણ ન માનતાં હઠ
અપવાદ
૧ આ કથન એજ મેધ આપે છે કે પેાતાના પિતાએ સતી સ્ત્રીઓને જે પતિને અપભુ કરી હોય તેનેજ દેવ સમાન ગણવા,
૨ ઉત્તમ પુરૂષાને પેાતાના સ્વાર્થ સિદ્ધ થતા હેાય, તથાપિ અયુકત બનાવ જણાય તા પોતાના સ્વાર્થની દરકાર ન રાખતાં સામાના ભલા માટે વિચાર જાહેર કરે છે; એમ આ કથન બતાવે છે.