________________
કે
9
-
ખંડ પહેલે નગર લોક સાથે થયાં રે, કેતુક જેવા કાજ, ઉંબર રાણે આવિરે, જહાં બેઠા મહારાજ, ચ. કે. હું
અર્થ –એવા છતાં પિતાના રાજાને રાજકન્યા મળવાના ઉમંગમાં મલકાયેલા તે સાતસે જણ ચાટામાં ચાલતાં શોરબકેર કરી રહ્યા હતા. એ સાંભળી લાખ લેક આ નવા તમાસાને જેવા એકઠાં થઈ ગયાં અને વિસ્મય થઈ વિચારવા લાગ્યાં કે-“અરે ! આ તે શું ઉત્પાત!!” જેઓને જોઈ ઢેરે ભડકીને ભાગે છે, અને કુતરાં ભસે છે, અને જેનારાં લેકે ધિક્કાર ઉપર ધિક્કાર દઈ તેઓને પૂછે છે કે-“અરે! તમે જેણ છે? ભૂત છે? પ્રેત છે ? પિશાચ છે?” આના ઉત્તરમાં રોગીએ જવાબ આપ્યો કે-“અમે ભૂત, પ્રેત કે પિશાચ નથી, પરંતુ તમારા રાજાની જે રૂપના ખજાના સરખી કુંવરી છે, તેણીને અમારો રાણે પરયુવાને છે, માટે આ તેની જાન જાય છે. તેઓનું આવું બોલવું થતાં લોકોને બહુજ અચંબો લાગ્યો, એથી એ કોતક જેવાને વાતે શહેરના લોકો પણ તેઓની સાથે ચાલ્યાં. અને આવી રીતે ચાલતાં તે ઉંબર રાણે
જ્યાં પ્રજાપાળ મહારાજ રાજસભા ભરી બેઠેલ છે કે જ્યાં પિતા-પુત્રી વચ્ચે બાપકર્મ તથા આપકમને જુસ્સાબંધ વિવાદ ચાલી રહ્યો છે ત્યાં તે અવસર પ્રાપ્ત થતાં આવી પહોંચ્યા.
મયણને ભૂપતિ કહેરે એ આવ્યો તુમ નાહ, સુખ સંપૂરણ અનુભવેરે, કર્મે કર્યો વિવાહ ચ. ક. ૧૦ મયણું મુખ નહિ પાલટેરે, અંશ ન આણે ખેદ, જ્ઞાનીનું દીઠું હરે, તિહાં નહી કિ વિભેદ. ચ. ક. ૧૧ જેહ પિતાએ પાંચનીરે, સાખે દીધો કંત,
' ' દેવ૫રે આરાધરે, ઉત્તમ મન એ ખંત. ચ. ક. ૧૨ કરી પ્રાણુમ નિજ તાતનું રે, વયણ વિમળ મુખરંગ.' આવીને ઊભી રહીરે, ઉંબરને વામાંગ. ચ. ક. ૧૩.
અર્થ-જ્યારે ઉબર રાણે આવી પહોંચ્યો ત્યારે પ્રજા પાળ રાજા મયણાસુંદરીને કહેવા લાગ્યો કે-“આ તમારે નાથ આવ્યે ! હવે એની. સાથે સંપૂર્ણ સુખને અનુભવ લ્યો, કેમકે તમારા કર્મો જ આ વિવાહ કર્યો છે–મતલબ એજ કેમેં તમારો વિવાહ કર્યો હોત તો આવો વર ન હેત, પણ કામદેવ સરખે હેત; પરંતુ તમારે તે કર્મના પ્રતાપથી સુખ દુઃખ મળે તેમ છે માટે કર્મના પ્રતાપ વડે થયેલા સંબંધનું સુખ માણે ()” જો કે આ પ્રમાણે હાડ વિધનારાં મર્મવચન વ્યંગમાં કહી સંભળાવ્યાં