________________
ખંડ પહેલા
૧૧
પામ્યા. અને કુંવરીઓની માતાઓના પણ મનેરથ ક્ળ્યા, એથી એએ પ્રસન્ન ચિત્તવંત થઈ. સહુને વિશેષ આનંદ થવાનાં સ્વાભાવિક કારણેા એજ હતાં કે એક તેા ન્હાની ઉમર, ખીજું રાજ્યમહાલયમાં મહાન્ સુખમાં ઉછરેલી આળીકા, ત્રીજી મહારૂપવત, ચેાથુ' વસ્ત્રાલંકારની જોઇએ તેષી ગાઠવણુ, અને પાંચમુ વિનય સહિત વિદ્વતાભર્યા ઉત્તરો મળવા. આવાં કારણેાને લીધે તેઓ પ્રત્યે બધાને વ્હાલ ઉપજે એમાં નવાઈ શી ? અને પ્રજાપાળને પણુ એ વિનય સહિત વ્હાલી લાગનારી પાતાની કુમારિકાઓને શાસ્ત્રવિદ્યા વડે સુકેામળ લાગનારી વાણી હાવાથી, જેમ સુંદર રસ સહિત પાકેલી આંખાની શાખ અને તેમાં વળી સાકર મેળવતાં મહુ મીઠી લાગે, તેમ વિશેષ મીઠી લાગતી હતી. ( ૧-૫ )
( ઢાળ ખીજી રાગ ઘારણી–પુણ્યપ્રશ'સીચે–એ દેશી. ) પ્રશ્નોત્તર પૂછે પિતારે, આણી અધિક પ્રમાદ, મન લાગે અતિ મીઠડાં રે, આળક વચન વિનાદરે, વત્સ વિચારજો, દેઇ ઉત્તર એહરે શંસય વારો. ૧ કુણુ લક્ષણ જીવિતતણુરે? કુણ મનમથ ઘરનારિ! કુસુમ કુણ ઉત્તમ કહ્યુંરે? પરણી શું કરે કુમારરે, વત્સ વિચારજો. એક્રેયણે એહનારે, ઉત્તર એણીપરે થાય; સુરસુંદરી કહે તાતરે, સુણજો સાસરેાય’ રે, પ અવધારજો, અરથ સુણી અમ એહરે, મહત્વ વધારજો.
','
૩
અથ:—ફરીને મળેલા આનંદમાં વધારા કરવાને માટે અધિક હર્ષી લાવીને પ્રજાપાળ રાજા પ્રશ્ન પૂછવા લાગ્યા, કેમકે વિનય વિદ્યાથી પૂ ખાળિકાના વચનાના વિનાદ બહુજ મીઠા-પ્યારા લાગતા હતા, જેથી કહેવા લાગ્યા કે–“ હે વત્સ તમે! તમારા દિલમાં વિચારજો અને અમે જે પ્રશ્ના પુછીએ છિયે તેના ઉત્તા આપીને અમારા મનના શસય દૂર કરજો,”
આ પ્રમાણે કહી પ્રથમ સુર સુંદરીને પુછ્યુ કે “ જીવવાની નિશાની શી? કામદેવની સ્ત્રી કઈ! પુલેામાં ઉત્તમ પુલ કયુ ? અને કુંવારી પરણ્યા પછી શું કરે ?’” આ ચારે પ્રશ્નો સાંભળીને સુરસુંદરીએ હૃદય સાથે વિચારીને તરત કહ્યું કે હું તાતજી ! આપે પૂછેલાં જુદાં જુદાં ચારે પ્રશ્નોના ઉત્તર આ પ્રમાણે ફકત એકજ વચનમાં થાય છે તે સાંભળે.