Shripal Rajano Ras

SR No.: 006082
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhogilal Ratanchand Vora
Publisher: Bhogilal Ratanchand Vora
Total Pages: 468
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 13 MB

Page 31

૧૨
શ્રીપાળ રાજાનો રાસ સાસરે જાય એટલે કે, જીવ છે કે નહીં તેની નિશાની સાસ-શ્વાસ. જ છે? કામદેવની સ્ત્રી રે-રતિજ છે! ફૂલ જાય-જાઈનું જ ઉત્તમ છે ! અને કુંવારી હોય તે પરણીને સાસરે જાય છે! હે રાજેદ્રજી! આ અર્થ સાંભળીને અમારું માન વધારવાની વિનતી સ્વીકારો.
મયણને મહીપતિ કહેરે, અર્થ કહો અમ એક. જો તુમશાસ્ત્ર સંભાળતરે, વાળે હૃદય વિવેકરે, વત્સ. ૪ આદિ અક્ષર વિણ જેહછે રે, જગજીવાડણહાર, તેહજ મધ્યાક્ષર વિના રે, જગસંહારણહારરે. વલ્સ. ૫ અંત્યાક્ષર વિણ આપણું રે, લાગે સહને મીઠ, મયણા કહે સુણજે પિતારે, તે મેં નયણે દીઠરે. નૃપ, ૬
અર્થ–આ પ્રમાણે સુરસુંદરીથી ઉત્તર મળતાં હર્ષ પ્રાપ્ત થયો પછી મયણાસુંદરી પ્રત્યે પ્રજા પાળ રાજાએ (પતે મિથ્યાત્વી હોવાથી અને મિથ્યાત્વી સમકિતીની વચમાં પરંપરાથી વૈર ચાલ્યું આવેલ હોવાથી મય- , ણાસુંદરીને જરા કડકાઈમાં) પૂછયું કે-“જે તમને તમારા શાસ્ત્ર તપાસતાં મનની અંદર વિવેક વધ્યો હોય તે અમને એક શબ્દમાં જ આ પ્રશ્નને ખુલાસો કહી બતાવે કે-એ ત્રણ અક્ષર છે, તે પિકીને જે પહેલે કહાડી નાખીયે તે બાકી રહેલ બે અક્ષરના શબ્દને જગને જીવડાવનારો થાય છે, તથા તે ત્રણમાંથી જે વચલો અક્ષર બાદ કરિયે તે બાકીમાં રહેલા બે અક્ષરથી બનતા શબ્દને જગને સંહાર કરનાર અર્થ થાય છે, અને જે તે ત્રણમાંથી છેલ્લે અક્ષર બાદ કરીએ તો તેથી બનતે શબ્દ આપણુ સને હાલો લાગે છે. ત્યારે તે ત્રણ અક્ષરને ઉપરના અર્થવાળો ક શબ્દ છે? તે કહે.” પ્રશ્ન સાંભળતાંજ મયણાસુંદરીએ કહી દીધું કે-“હે પિતાજી ! સાંભળો-એ ત્રણ અક્ષરના પ્રશ્નવાળી ચીજ તો મેં નજરો નજર નજરની અંદરજ દેખેલી છે તે એ કે-કાજળ” એ કાજળ સદમાંથી જે પહેલો અક્ષર “કા” કહાડી નાખીએ તો પાછળ રહેલા બે અક્ષરેથી “જળ” એવું વંચાય છે, તે જળ તમામ જગતના જીને છવાડનારૂં છે, તથા તેમાંથી વચલો અક્ષર જે “જ’ કહાડી નાખીએ તો બાકી રહેલ શબ્દ “કાળ વંચાય છે, તે જગતનું રોળ વાળનાર છે, અને જો છેલ્લે અક્ષર “ળ” કહાડી નાખીએ તે બાકી રહેલા અક્ષરોથી “કાજ-કાર્ય વંચાય છે, તે કાર્ય આપણનેબધાઓને વહાલું લાગે છે. એ કાજળ તે મેં આંખોમાં આંક્યું જ જોયેલ છે.
(૩-૬ )