________________
૨૩૬
શ્રીપાળ રાજાને રાસ
ચં. ૧૫
ભુરિ રણતર પુરે ગયણ ગગડે,
રથ સબલ શર ચકચૂર ભાંજે; વીર હકકાય ગય હય પુલે ચિહું દિશં,. - જે હવે શર ત કેણ ગાંજે. તેહ ખિણમાં હઈ રણ મહી ઘરતર,
રૂધિર કર્દમ ભરી અંત પૂરી; - પ્રીતિ હુઈ પૂર્ણ વ્યંતરતણા દેવને,
સુભટને હોંશ નવિ રહિ અધૂરી. * ચં. ૧૬ અર્થ –જ્યારે સૂર્યોદય થયો ત્યારે સૂર્ય અને સુભટે બન્ને લાલચાળ દેખાવના બની રહ્યા. શુદ્ધ કરી રાખેલી ભૂમિમાં હદ મુકરર માટે રણથંભ ખડો કર્યો, અને પછી ચતુરંગી સેનાના બેઉ તરફથી પોતપોતાને યોગ્ય લાગતા બૃહ ગોઠવ્યા, તથા વીરવાદ્યો અને બંદિજનના વીરવાકયા વડે રણમત્ત થયેલા વીરે પોતપોતાના સ્વામીને વિજય કરવા પોતપોતાના સતેજ શસ્ત્ર અસ્ત્ર સહિત પોતપોતાના સ્વામિની જય બોલાવી કોંપાટે૫૫ણે સબળતા પૂર્વક પૂર્ણ ધસારા યુક્ત હલ્લા કરવા રણ મેદાનમાં કૂદી વિધિની સુસ્તી ઉડાવવા લાગ્યા. તેમાં પણ જે અમીર ઉમરા વગેરે ઘણા દિવસોથી ગામ ગ્રાસ ખાતા આવેલ છે તે ઉમરા, તથા લશ્કરી અમલદારો કે જેઓએ ઘણું વખતથી બેઠે બેઠેજ માટે પગાર મેળવેલ છે તેઓએ પોતપોતાના ગ્રાસ-પગાર-અધિકાર ને કુલીનતાની ચેગ્યતાને ખ્યાલ કરી ખાસ બળ બતાવી અન્નદાતાને અત્યાનંદ સાથ વિજય અપાવેજ
ગ્ય છે એમ માની ભારે પરાક્રમ સહિત લડાઈના બૃહ તોડવામાં બારીકીથી મન લગાડયું, તથા અમલને અમલ કાયમ રહેવા અમલ કસુંબા પીને મુંઝવણુ વગર રણમેદાનમાં ઘૂમવું શરૂ કર્યું. કવિ વરસાદની મોસમ અને તે લડાઈને સમાનાલંકારથી વિવેચન સહિત મુકાબ કરી બતાવે છે કે જેમ વરસાદ વરસવા વખતે કાળી ઘટામાંથી જળબુંદ ધારાની ઝડી લાગી રહે છે, તેમ કૃષ્ણ લેશ્યાવંત અને કૃષ્ણ રંગનાં બખ્તર પાદિ ધારણ કરેલ હોવાથી તે કાળાં વાદળાંવાળાં મેઘ જેવા બની અંતર રહિત તીરની ઝડી વરસાવી રહ્યા હતા. વરસાદ વખતે જેમ ધોળાં બગલાં ઉડે છે, તેમ તે લડાઈના મેદાનમાં છેળાં નેજાવાળા વીરનરે શુરતા સાથ આમ તેમ દોડી પોતપોતાના દળવાળા અમલદારોને લડાઈ સંબંધી સંજ્ઞાવડે જાણ કરી રહેલ છે તે બગપતિરૂપ છે. જેમ વરસાદ વખતે ગાજવીજ થાય છે તેમ તે લડાઇમાં