________________
૨૩૦
શ્રીપાળ રાજાના રાસ
દક્ષિણા મેળવવામાં સામર્થ્યતા છે; પણ અભણ અબૂઝતાવાળામાં નથી. અથવા તેા તરવારની તાળી પાડી પૃથ્વી મેળવવી ઉત્તમ છે અને દાન વિદ્યાનુ સર્વોત્તમ છે, નહીં કે આમ કાલાંવાલાં કરી પૃથ્વી પાછી મેળવવી શેાલારૂપ છે ! અગર તેા ખાંડાવડે કપાતા શિરને સાટે મળનારી પૃથ્વી છે; પણ આમ વાકય પ્રયાગરૂપ વિદ્યાદાનવડે મળનારી નથી; માટે ઉતરે મેદાનમાં કે જે જીતશે તે પૃથ્વીના પતિ થશે.” આ પ્રમાણે વચન કહી અજિતસેન ચૂપ રહ્યો કે તુરત દૂત નમન કરી ઉજ્જયની ભણી રવાના થયેા ( કવિ યશવિજયજી કહે છે કે–આ ચેાથા ખંડમાં ત્રીજી ઢાળ મંગાળ રાગસહિત પૂર્ણ થઈ તે એજ મેધ આપે છે કે–જે માનવ શ્રી સિદ્ધચક્રજીના સત્ય ભાવથી ગુણ ગાય તે માનવ અવસ્ય વિનય સુયશરૂપ સુખ પ્રાપ્ત કરે. (૧૧–૧૭)
(દોહા છંદ. )
વચન કહે વયરીતણાં, દૂત જઇ અતિ વેગ; કઠુઆં કાને તે સુણી, હુઆ શ્રીપાલ સતેગ. ઉચ્ચ ભૂમિ તટનીતટે, સેના કરી ચતુરંગ; ચંપા દિશિ જઈ તિણે ક્રિયા, પટ આવાસ ઉત્તંગ સામે આવ્યા . સખલ તવ, અજિતસેન નરનાહ; માહેામાંહિ દલ બહુ મિલ્યાં, સગરવ અધિક ઉત્સાહ. ૩
અ:-દૂત બહુજ ઉતાવળે પથ પસાર કરી માળવાના પાટનગરમાં જઈ પહોંચ્યા અને શત્રુ અજિતસેનનાં કહેલાં વચને પોતાના રાજાને કહી સ'ભળાવી મર્યાદાચુકત ઉભા રહ્યો. એ કડવાં વચન સાંભળતાં શ્રીપાળજી તેજ તરવારને હાથમાં ગ્રહણ કરી લડાઇના મેદાનમાં ઉતરી પૃથ્વી મેળવવામાં તત્પર થયા, અને ચતુરંગી સેનાને લઇ દરમજલે ચ'પાનગરીની સીમા ભણી પહેાંચી, જ્યાં નદીના કાંઠા પર ઊઁચી પણ મજબૂત ભેખડવાળી ભૂમિ હતી, ત્યાં પોતાની લશ્કરી છાવણીના ઉંચા ને ઉમદા ડેરા તબૂ ખડા કરાવી, શત્રુના આવવાની વાટ જોવા લાગ્યા. દરમિયાન અજિતસેન પણ મળસહિત લડાઈ લેવા સામે આવી પહેાંચ્યા અને તેણે પણ પાતાની છાવણીના પડાવ કર્યાં. આમ ખટકવા માટે આવી મળેલાં બેઉ સૈન્યામાં લડાઈ કરવાના આટલા બધા ઉત્સાહ વચ્ચેા હતા કે ન પૂછે। વાત !
(૧–૩)
