Shripal Rajano Ras

SR No.: 006082
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhogilal Ratanchand Vora
Publisher: Bhogilal Ratanchand Vora
Total Pages: 468
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 13 MB

Page 206

૧૭૯
દરમિયાન રાજકું વરી પણ અલંકૃત (પતાકાર) પાલછત્ર ધરાવતી ) સ્વયં વર
ખડ ત્રી
અથ—આવી હાસ્યકારી વાતા ચાલે છે, તે સુંદર શૃંગાર સહિત અમૂલ્ય જરિયાની કપડાથી ખીમાં બેસી ( તથા માથે નીલું મેઘાડંબર મડપમાં શાભાયુક્ત આવી પહોંચી. કવિ કહે છે કે તે જાણે પર્યંતની અંદર ચડી આવેલા મેઘાડંબરમાં ગુપ્ત વીજળી ચમકી હાયની ? તેવી શેલતી હતી. મેાતીની માળાથી શેાલતા કઠવાળી કુંવરી હાથમાં વરમાળા લઈ મુખ્ય મંડપની અંદર આવી મુખ્ય સ્તંભ તરફ નજર કરી જોવા લાગી તા અકસ્માત્ પવિત્ર શ્રીપાળ કુંવરનું સુંદર સ્વરૂપ નીહાળીને મગ્ન થઈ, એટલે કે જેમ કર્મ વગેરેના મળ રહિત સ્ફટિક રત્નની પેઠે નિમળ, મિથ્યાત્વ અવિરતિ-કષાય અને ચેાગથી રહિત જ્ઞાન, દર્શન ચારિત્રમય જે આત્માનું સહજ સ્વરૂપ તેના વિભાવની અંદર અર્થાત્ ઘર, માલ, મિલ્કત, મા, બાપ, દીકરા, ઓ, ભાઈ, હેન; વગેરે નવે જાતના માહ્ય ઉપરના પરિગ્રહ, તથા રાગ દ્વેષ કષાયાદિ અતરંગ પરિગ્રહ તેથી સહિત સ’સારી જીવ અનાદિ સમયના વિભાવ દશામાં મગ્ન બની તેમાંજ રકત રહે છે, તે કોઈ વખત કમ અવકાશ આપે તેા કષાય વગેરેની મંદતા થાય તે વખતે આત્માની શુદ્ધ દશા સંબધી ઉગ્રતાને લીધે પેાતાનું સહજ સ્વરૂપ જ્ઞાનાદિ ગુણુમય છે તેને દ્વેષે (તે અનુભવયેાગ કહેવાય) છે, તેમ શ્રીપાળકુવરે કૂખડાનુ રૂપ ધારણ કરેલ છે તેને મડપમાં આવેલા રાજાઓ વગેરે કૂબડા રૂપથી દેખે છે તે વિભાવરૂપ છે, અને શ્રીપાળનું મૂળ સ્વરૂપ છે તે સહજ સ્વાભાવિક છે. તેમાં વિભાવનું રૂપ કરેલ તે છોડીને સ્વભાવના મૂળ સ્વરૂપને રાજકુમારી દેખે છે તે જાણે અનુભવયેાગ થયા છે, એવું મૂળ સ્વરૂપ નિહાળી કુંવરી પેાતાના ચિત્તમાં વિચારવા લાગી “આ સઘળા રાજા અને કુમારા બેઠા છે તે પૈકી આ પાસે ઉભેલા રસિક કુવરના રૂપ સરખું ખીજા કોઈનું સુ ંદર સ્વરૂપ નથી ! તેમજ એમને જોવાથી મારૂં મન અત્યાનદિત થયું જેથી વિશ્રાતિવત બન્યું છે.' આ સંબધને લીધેથી કુંવરી મનમાં હર્ષીવંત અની નિશ્ચયને ભેટી કે- ખચિત મને વાંછિત સચાગના મિલાપ થયેા છે !” શ્રીપાળકુવરે જ્યારે પેાતાની તરફ કુંવરીની પ્યારભરી જોઈ ત્યારે તે તેણીને જોતા પ્રેમપરીક્ષા માટે વચમાં પ્રેમ
લાગણીની નજર વચમાં એવું તા
થતાં પહેલાં તેના સાચે
૧. આ વચન એજ ખેાધ આપે છે કે કેાઈ સાથે પ્રેમ છે કે બનાવટી–સ્વાથી પ્રેમ છે તે જોવાને તેનું મન નારાજ થાય કંટાળા ખાય તેવી વક્ષુક ચલાવવી જેથી જો નિસ્વાથી કે સત્ય પ્રેમ હશે તેા તરત તેના વિચારાને જન્મ મળશે, જેથી તેને ચહેરા, વાકયપ્રવાહ, ચેષ્ટા, વગેરે બતાવશે; માટે પ્રેમીના મિલાપમાં આ પરીક્ષા લેવા ચેાગ્યજ છે.
મનમાં જૂદા જ નિરાળેાજ ભાવ