________________
અધ્યાત્મ ગીતા
ગાથા-૩૦
૫૧
प्रगट्यो आतमधर्म, थया सर्व साधन रीत । बाधकभाव ग्रहणता भागी, जागी गीत ॥ उदय उदीरणा ते पण पूरव निर्जरा काज । अनभिसंधिज बंधकता, निरस आतमराज ॥ ३० ॥
ગાથાર્થ - આ આત્માની દશા જેમ જેમ સુધરતી જાય છે. તેમ તેમ આત્મધર્મ (આત્માના ગુણો) તેમાં પ્રગટ થતા જાય છે અને આત્મતત્ત્વ સાધવા માટેની સર્વ પ્રકારની સાધનાની રીતિ ખુલતી જાય છે. બાધકભાવની ગ્રહણતા દૂર ભાગતી જ જાય છે. આત્મતત્ત્વનું ગુંજન જાગતું થાય છે. કર્મોના ઉદય અને કર્મોની ઉદીરણા ચાલુ રહે છે, પરંતુ તે પૂર્વે બાંધેલા કર્મોને ખપાવવા પુરતી જ હોય છે. ધીરે ધીરે અનભિસંધિ જ વીર્યથી થનારો અલ્પબંધ ચાલું રહે છે અને આ આત્મા સંસારસંબંધી તથા શરીરસંબંધી પણ સર્વભાવોમાં નિરસ થઈ જાય છે. || ૩૦ ||
વિવેચન :- આત્મતત્ત્વની સાધના કરતો એવો આ જીવ આત્મતત્ત્વના વિકાસમાં આગળ વધે છે. ધીરે ધીરે આગળ વધતાં વધતાં આત્મધર્મ (આત્મામાં રહેલા સત્તાગત ગુણો) પ્રગટ થતા જાય છે.
જેમ જેમ ગુણોની પ્રગટતા થતી જાય છે તેમ તેમ વધારે વધારે આત્મતત્ત્વ પ્રાપ્ત કરવા માટેની સાધનાની સર્વ પ્રકારની રીતભાત (સાયિક સમ્યકત્વ, દેશવિરતિ સર્વવિરતિ, ક્ષયકશ્રેણી ઈત્યાદિ સર્વ પ્રક્રિયા) પ્રગટ થતી જાય છે અને આ જીવ પણ સર્વ ઉપાયો અપનાવતો જાય છે.
સાધકદશા આવવાના કારણે બાધકભાવની ગ્રહણતા દૂર દૂર ભાગતી જાય છે. સારાંશ એ છે કે જેમ જેમ આ આત્મા આત્મતત્ત્વની
