Page Text
________________
શ્લોકનો ગુજરાતી પાઠ : શવાકારે યાવદ્ ભજતિ મનુજસ્તાવશુચિઃ
પરેભ્યઃ સ્યાહુ કલેશો જનનમરણવ્યાધિનિલયઃ | યદાડડત્માને શુદ્ધ કલયતિ શિવાકામચલ
તદા તેભ્યો મુક્તો ભવતિ હિ તદાહ શ્રુતિરપિ li૩૯૭ શ્લોકનો ગદ્ય અન્વય :
यावत् मनुजः शवाकार(शरीरं आत्मानं इति) भजति, तावत् (सः) કવિ: (તિ), (તસ્ય વ) પચ્ચઃ નનન-મર-વ્યાધિનિત : ફ્લેશક स्यात्ः यदा (तु) आत्मानं शिवाकारं शुद्धं अचलं कलयति, तदा तेभ्यः (સર્વષ્યઃ :) મુp: મવતિ, તત્ શ્રુતિઃ પિ બાદ રૂા . શબ્દાર્થ :
શ્લોકમાં ત્રણ સ્વતંત્ર વાક્યો આ પ્રમાણે છે :
(૧) તાવત્ : મનુનઃ અશુવિર (તિ) | શુત્તિ: એટલે અશુદ્ધ, અપવિત્ર. ત્યાં સુધી તે અપવિત્ર છે - ક્યાં સુધી ? યાવત : મનુન: શવાજા (શરીર માત્માને તિ) મગતિ ! - મગતિ એટલે ભજે છે, સેવે છે, આળપંપાળ કરે છે. કોને ભજે છે? - શરીરમ્ ! પોતાનાં સ્થૂલ શરીરને; તે શરીર કેવું છે? – શિવ એટલે શબ, મૃતદેહ; મડદું; (સવાર) મડદાં જેવું; આવા શરીરને શુંકેવું સમજીને તે ભજે છે ? - માત્માનં રૂતિ તે (શરીર) આત્મા છે, એમ સમજીને, આત્મા-રૂપે. વળી, બીજું તેને શું થાય છે? - હવે પછીનાં બીજાં વાક્યમાં કહ્યું છે, તે પ્રમાણે. | (૨) (તસ્ય વ) લેશ: Jા ! ક્લેશ એટલે દુઃખ, પીડા, તકલીફ. ત્યાં સુધી તેને ફલેશ થાય છે, દુઃખ અનુભવવું પડે. આ “કુલેશ” કેવો, કયા પ્રકારનો હોય છે? - નનન-મરણ-વ્યાધિ-નિત્તય: I નિલય એટલે નિવાસ, રહેઠાણ, ધામ, ભંડાર, ઘર; જન્મ-મરણ-વ્યાધિના નિવાસ જેવો ફલેશ. આવો ફલેશ તેને કોના તરફથી થાય ? પપ્પ: | બીજાંઓથી, એ જ શરીર વગેરેથી પણ. તો પછી શું કરવું? આનો ઉપાય શો? હવે પછીનાં વાક્યમાં સૂચવાયો છે, તે એક જ.
(૩) તવા તેગ: (રેગ્ય:, શરીવિષ્ય:, જોગ: ૨) : મુp: મતિ . ત્યારે જ પેલાં ફલેશ વગેરેથી તે મુક્ત થાય છે. આવું ક્યારે બને ? થતા () સતી માત્માને શુદ્ધ કરd fશવા (9) નર્યાત વસતિ એટલે
૭૭૨ | વિવેકચૂડામણિ
| SR No. | 006075 |
| Book Title | Vivek Chudamani |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jayanand L Dave |
| Publisher | Pravin Prakashan |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 1182 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |