________________
જ પ્રતીતિ થાય ! દર્પણને દૂર કરવામાં આવે, ત્યારપછી પ્રતિબિંબને તો કોઈ અવકાશ જ ન રહે, - રહે એકમાત્ર મૂળરૂપ બિંબ ! આત્મદર્શન જ નહીં, આ તો સર્વાત્મદર્શન !
. શ્લોકનો છંદ ઉપજાતિ (૩૮૪)
૩૮૫ ક્રિયાપામનગમલિમિટ ___ स्वाज्ञानक्लुप्तैरखिलैरुपाधिभिः । विमुक्तमात्मानमखण्डरूपं
पूर्ण महाकाशमिवावलोकयेत् ॥३८५॥ શ્લોકનો ગુજરાતી પાઠ : દેન્દ્રિયપ્રાણનોડહમાદિભિઃ
સ્વાશાનફલૂઔરખિલેરુપાધિભિઃ | વિમુક્તમાત્માનમખંડરૂપ
પૂર્ણ મહાકાશવિવાલોકયેતુ I૩૮પા શ્લોકનો ગદ્ય અન્વય ?
તેહ-ન્દ્રિય-પ્રાણ-મન-હ-માલિપિ સ્વ-અશાન-નૃતૈ: વર્તઃ उपाधिभिः विमुक्तं अखण्डरूपं आत्मानं (साधकः) महाआकाशं इव पूर्ण વોત્ રૂ૮પ્પા શબ્દાર્થ :
મુખ્ય વાક્ય : (સાધ:) માત્માનું વત્તોયેત્ | (સાધકે) આત્માનું અવલોકન, એટલે કે દર્શન, કરતાં રહેવું જોઈએ. આત્મા કેવો? મધ્વરૂપમ્ - અખંડાકાર, અખંડસ્વરૂપ; અને વિમુરુમ્ - વિમુક્ત, મુક્ત થયેલો, છુટ્ટો થયેલો; શાનાથી વિમુક્ત – ? ૩૫ધિપ: 1 ઉપાધિઓથી; આ ઉપાધિઓ કઈ-કઈ છે અને કેવી છે? દેહ-ઇન્દ્રિયો-પ્રાણ-મન અને અહંકાર વગેરે ઉપાધિઓ; અને સ્વ-અશાન
વૈઃ | વૃત એટલે કલ્પવામાં આવેલી, કલ્પિત. ઉપર નિર્દેશ કરવામાં આવેલા આત્માનું દર્શન ક્યાં રૂપે કરવું જોઈએ? - પૂર્ણમ્ - પૂર્ણરૂપે; કોનાં જેવાં પૂર્ણરૂપે ? - મહા-માશ વ | ઘડા-વગેરેમાં રહેલાં અંશરૂપ, નાનકડાં, “ઘટ
વિવેકચૂડામણિ | ૭૪૧
