Vivek Chudamani

SR No.: 006075
Original Sutra Author: N/A
Author: Jayanand L Dave
Publisher: Pravin Prakashan
Publication Year: 2002
Total Pages: 1182
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 25 MB

Page 1036

શબ્દાર્થ :
સર્વ વાક્યોમાં મર્દ એ કર્તા અને સ્મિ એ ક્રિયાપદ સાથેનાં, શ્લોકમાંનાં ફૂલ સાત વાક્યો દ્વારા, શિષ્ય, પોતાનાં સંભાષણમાં, આ સાત વિશેષણો પ્રયોજે છે : (૧) સર્વાત્મ: એ હું સર્વનો આત્મા છું, હું જ સર્વનું સ્વરૂપ છું, સર્વનું સ્વરૂપ એ મારું સ્વરૂપ છે (Universal)(૨) સર્વ. હું સર્વ-સ્વરૂપ છું: All-in-all, સર્વરૂપ એવો હું સર્વનું રૂપ છું, હું જ સર્વ છું (Everything); (૩) સર્વાતીતઃ (સર્વઅતીત:) I સર્વને અતિક્રમીને, તેની પાર રહેલો, હું સર્વથી પર, સર્વથી અસ્કૃષ્ટ છું; - I transcend them all; (૪) મય: ! હું અદ્વિતીય છું (Non-dual); (૫) વત-મgs-ગોધઃ | હું કેવળ-સ્વરૂપ છું (Absolute); હું અખંડ જ્ઞાનસ્વરૂપ છું (Infinite knowledge, Intelligence); (૬) માનન્ધઃ હું આનંદરૂપ છે (Divine Bliss); (૭) નિરન્ત: | હું નિરન્તર' છું, એટલે કે મારાં સ્વરૂપમાં, વચ્ચે-વચ્ચે ક્યાંય “અંતર” (Distance, Distinction, Division) નથી; એટલે કે હું સર્વવ્યાપી, સાર્વકાલિક છું. (૫૧૭) અનુવાદ :
- હું સર્વનો આત્મા છું, હું સર્વરૂપ છું, હું સર્વથી પર છું, હું અદ્વિતીય છું, હું કેવલ સ્વરૂપ છું, હું અખંડ-જ્ઞાન-સ્વરૂપ છું, હું આનંદ-સ્વરૂપ છું અને હું નિરન્તર છું. (૫૧૭). ટિપ્પણ:
શિષ્યનું એકધારું ચાલી રહેલું આત્મસંભાષણ, હવે જ્યારે તે પોતાની પૂર્ણતા અને પરાકાષ્ઠા તરફ વેગપૂર્વક પ્રગતિ કરી રહ્યું છે ત્યારે, એમાં આવેગ અને આવેશ પણ વધી રહ્યાં છે, તેની સ્પષ્ટ પ્રતીતિ, પોતે અત્યારે જે બ્રહ્મસ્વરૂપ બની રહ્યો છે તે બ્રહ્મનાં, આ શ્લોકમાંનાં સાત વિશેષણોમાં, આપણને થાય છે. આ વિશેષણોમાં, અલબત્ત, પુનરુક્તિ પણ છે અને પોતાની સાર્વજનિકતા, સાર્વકાલિકતા (Universality) અને સર્વવ્યાપકતા(Omnipresence)નો ઉચ્ચસ્વરાત્મક ઉદ્યોષ પણ છે.
પોતે, સદુગરની કૃપાથી, મુમુક્ષુ, સાધક તરીકેની પોતાની સમગ્ર જીવનકારકિર્દીની કતાર્થતા, પામી રહ્યો છે, એના અપાર્થિવ આનંદ(Providential Bliss)ને ધોધના પ્રભાવને કારણે તે આજે પોતાનાં સંવિનું સંતુલન ગુમાવી બેઠો છે, તેથી તે જે કંઈ અભિવ્યક્ત કરે છે તેમાં, વ્યવસ્થિતતા કરતાં વેગ અને નિયમિતતા કરતાં નાદ-નિનાદ વધારે છે ! સંસારી જીવનનું સુખ, મહદંશે, બે દુઃખો વચ્ચેના મધ્યાન્તર(Interval) જેવું
- વિવેકચૂડામણિ / ૧૦૩૧