________________
सर्वदा
सर्वत्र
सर्वतः
सर्वम्
(છંદ-અનુષ્ટુપ)
ताभ्यां प्रवर्धमाना सा सूते संसृतिमात्मनः । त्रयाणां च क्षयोपायः सर्वावस्थासु सर्वदा ॥३१६ ॥ सर्वत्र सर्वतः सर्वं ब्रह्ममात्रावलोकनम् । सद्भाववासनादाढैयात् तत् त्रयं लयमश्नुते ॥३१७॥
ताभ्याम्
प्रवर्धमाना = વૃદ્ધિ પામેલી
सा
= તે (વાસના) - આત્માને
आत्मनः
संसृतिं सूते
त्रयाणां च
क्षयोपायः
सर्वावस्थासु
એ બન્નેથી (વિષયચિંતન અને તદનુસાર ક્રિયાથી)
=
तत् त्रयम् लयमश्नुते
=
- સંસારી બનાવે છે.
= આ ત્રણેયનો (ચિંતન, ક્રિયા અને વાસનાનો)
નાશ કરવાનો ઉપાય
ત્રણેય અવસ્થામાં (જાગ્રત–સ્વપ્ન-સુષુપ્તિમાં)
સર્વકાળે
=
=
=
=
=
પરવ
- સર્વમાં
માત્રાવોનમ્ = કેવળ બ્રહ્મનું જ અવલોકન કરવાથી
सत्भाववासना दाढयातू
=
=
સર્વ સ્થળે
સર્વ રીતે
=
સાવવાસના
દૃઢ થવાથી
=
એ ત્રણેય (ચિંતન, ક્રિયા અને વાસના)
= નાશ પામે છે.
આત્મસાક્ષાત્કારના ત્રણ મહાન વિઘ્નોનું વિવેચન કરી તેમને વાસના, કર્મ અને સંસારબંધનરૂપે કે વિષયબંધનરૂપે ઓળખાવવામાં આવ્યા. હવે અત્રે બે શ્લોક દ્વારા તેવા તમામ શત્રુઓથી મુક્તિનો ઉપાય જણાવવામાં આવ્યો છે.
