________________
सहसा
૮૨
વિવેકચૂડામણિ અહંકાર અત્યંત દૂર થાય, ત્યારે જ એનાથી ઊપજેલા અનેક તર્કવિતર્કો નાશ પામે છે અને પછી આત્મતત્વનું જ્ઞાન થવાથી “આ આત્મા તે જ હું છું” એમ તત્વ સમજે છે.
अहङ्कर्तर्यस्मिन्नहमिति मतिं मुञ्च सहसा विकारात्मन्यात्मप्रतिफलजुषि स्वस्थितिमुषि । यदध्यासात्प्राप्ता जनिमृतिजरादुःखबहुला प्रतीचश्चिन्मूर्तेस्तव सुखतनोः संसृतिरियम् ॥ ३०६॥
'અહંભાવ કરનાર, વિકારરૂપ, આત્માના પ્રતિબિંબવાળે અને આત્માનું સ્વરૂપ એરી લેનારા આ અહંકાર ઉપરની હુંપણાની બુદ્ધિને તરત તું તજી દે; કેમ કે એ ઉપરના
હું” પણાના ભ્રમથી જ તને જન્મ-મરણ અને ઘડપણનાં દુઃખથી ભરેલે આ સંસાર પ્રાપ્ત થયેલ છે; કારણ કે તું તે ચિતન્યમૂર્તિ આનંદરૂપ અંતરાત્મા જ છે. सदैकरूपस्य चिदात्मनो विभोरानन्दमूर्तेरनवद्यकीर्तेः । नैवान्यथा क्वाप्यविकारिणस्ते विनाहमध्यासममुष्य संसृतिः ॥३०७॥
જે એ અહંકાર ઉપરને અહંભાવરૂપ ભ્રમ ન હોય, તે સદા એકરૂપ, ચેતન, બધે ઠેકાણે રહેનાર, આનંદરૂપ, નિર્દોષ કીર્તિવાળા અને અવિકારી તને-આત્માને સંસાર કદી હોય જ નહિ तस्मादहङ्कारमिमं स्वशत्रु भोक्तुर्गले कण्टकवत्प्रतीतम् । विच्छिद्य विज्ञानमहासिना स्फुटं भुक्क्ष्वात्मसाम्राज्यसुखं यथेष्टम् ॥ | માટે જમવા બેઠેલા માણસના ગળામાં જેમ કાંટે ખટકે તેમ ખટકતા આ અહંકારરૂપી પોતાના શત્રુને અનુભવજ્ઞાનરૂપી મોટી તલવારથી કાપી નાખી આત્માના સામ્રાજ્યનું ખુલ્લું સુખ તું ઈચ્છા પ્રમાણે ભેગવ,