________________
ગુણુપ્રશંસા-અધિકાર.
गुणानर्चन्ति जन्तूनां, जाति केवलां कचित् ।।
स्फाटिकं भाजनं भग्नं, काकिन्यापि न गृह्यते ॥८॥ લેકે પ્રાણીઓના ગુણેને પૂજે છે કેવળ જાતીને પૂજતા નથી. સ્ફટિકના ભાંગી ગયેલા વાસણની કામિની (વીશ કેડીની કીમત) પણ કેઈ આપતું નથી તેમજ ઉત્તમ કુળમાં ઉત્પન્ન થયે હેય, પણ ગુણહીન હોય તે ક્યાંથી પૂજાય? ૮ તેમજ–
गौरवाय गुणा एक, न तु ज्ञातेयडम्बरः।
वानेयं गृह्यते पुष्पमङ्गजस्त्यज्यते मलः ॥ ९॥ ૌરવ (સ્ફોટાઈ) માટે ગુણેજ છે, જ્ઞાતિ (નાત) ને આડખર હટાઈ માટે નથી. કારણ કે વનમાં ઉત્પન્ન થયેલું પુષ્પ મનુષ્યથી ગ્રહણ કરાય છે અને અંગમાં ઉત્પન્ન થયેલો મૂત્રાદિ મલ તજી દેવાય છે ૯ % તે પ્રમાણે
Jાર્યા. (૧૦–૧૧) पङ्कान्वयमपि सरसिजमधिरोहति देवदेवमूर्धानम् ।
पश्यत गुणमहिमानं, चरणादपि मज्यते पडूः ॥ १० ॥ (હે સજન!) તમે ગુણનો મહિમા જુઓ, કમળ પંક (કાદવ)ના વશંમાં જન્મ્ય છે તે પણ તે ગુણ છે માટે ) દેવોના દેવ એવા ભગવાનના મસ્તક ઉપર ચડે છે અને પંક પગથી કચરાય છે. ૧૦ તથા–
गुणहीणा जेपुरिसा कुलस्स गवं वहन्ति ते मूढा ।
वंसूप्पन्नेवि धणू गुणहीणे नत्थि टङ्कारो ॥११॥ - સારા કુળમાં ઉત્પન્ન થયા, તે પણ પિતાનામાં ગુણે નહીં છતાં, જે પુરૂષ પિતાનું કુળ ઉંચું છે એવું જે અભિમાન રાખે છે, તે ખઓ છેકારણ કે સારા વાંસડામાંથી ઉત્પન્ન થયેલ ધનુષ્ય જે ગુણ (પ્રત્યંચા) રહિત હોય તે ટંકાર (બાણુ ફેંકવા)ને એગ્ય નથી. ૧૧ વળી
वसन्ततिलका. कि जन्मना च महता पितृपौरुषेण, शक्त्या हि याति निजया पुरुषाप्रतिष्ठाम् । कुम्भा न कूपमपि शोषयितुं समर्थाः, कुम्भोद्भवेन मुनिनाम्बुधिरेव पीतः ॥१॥
* ૯થી ૧૧ સૂક્તિમુક્તાવલી
